De 10 schadefactoren
Vrijwel alle schade aan erfgoed wordt veroorzaakt door een van 10 schadefactoren. Op de achterliggende menselijke of natuurlijke oorzaken hebben we meestal geen invloed. De 10 schadefactoren bieden ons echter een mogelijkheid beschermende maatregelen te treffen.
Schade door gebeurtenissen en processen
Schade kan ontstaan door gebeurtenissen en processen. Gebeurtenissen zijn incidenten en calamiteiten zoals brand, overstroming en diefstal. Deze vallen onder de veiligheidszorg en behoren meestal tot de verantwoordelijkheid van de beveiliging en het gebouwonderhoud. Vervalprocessen zoals verkleuring door licht, barsten door inwerking van het klimaat of vervuiling door stof vallen onder (preventieve) conservering.
10 schadefactoren
- Fysieke krachten (schok, trilling, druk, rek, wrijving)
- Water (overstroming, neerslag, lekkage)
- Brand (vuur, roet, onachtzaamheid, brandstichting)
- Dieven en vandalen (moedwillig beschadigen of wegnemen)
- Ongedierte (insecten, knaagdieren, vogels)
- Verontreiniging (vast, vloeibaar, gas, stof)
- Licht, UV- en IR-straling (zonlicht, daglicht, kunstlicht)
- Onjuiste temperatuur [binnenklimaat] (te warm, te grote wisselingen, te koud)
- Onjuiste RV [binnenklimaat] (te hoog, te grote wisselingen, te laag)
- Dissociatie (verbreken van de band tussen object en de kennis erover)