Ga direct naar inhoud

Beleid en ruimtelijke ordening in de waterbodem

Het beleid in Nederland op het gebied van waterbodemarcheologie is gelijk aan dat voor landarcheologie. Toch zijn er een aantal aandachtspunten die vooral te maken hebben met de onbekendheid met dit type archeologie.

De verantwoordelijkheid voor de archeologische monumentenzorg ligt bij de gemeenten. Dat geldt ook voor archeologie in de wateren binnen het gemeentelijk grondgebied, zelfs als deze in beheer zijn van Rijkswaterstaat of het waterschap. Deze beheerders zijn namelijk allereerst verantwoordelijk voor de waterkwaliteit en waterveiligheid, terwijl de gemeente toeziet op de zorgvuldige omgang met archeologische waarden.

Bestemmingsplannen en verwachtingskaarten

De gemeente is verantwoordelijk om bij het maken van bestemmingsplannen ook rekening te houden met de archeologie in de waterbodem. In de praktijk is vaak te zien dat bestemmingsplannen en archeologische verwachtingskaarten ophouden waar het water begint. Dit is zonde; onder water ligt namelijk een schat aan informatie over ons verleden. Wat er allemaal te vinden is, is te lezen op de pagina Archeologische resten onder water. Door voorwaarden te verbinden aan werkzaamheden in het water wordt de omgang met waardevolle archeologische resten geregeld.

Onderaan deze pagina zijn interessante brochures te vinden die ingaan op de belangrijkste vragen over waterbodemarcheologie in relatie tot het gemeentelijk beleid.

Schematische weergave: wat mag wel en wat mag niet in de Maritieme Archeologie
Beeld: RCE
Het verwijderen of verplaatsen van cultureel erfgoed dat zich op de waterbodem bevindt is een opgraving, waar een certificaat voor verplicht is.

Erfgoedwet

Met de komst van de Erfgoedwet, sinds 1 juli 2016 van kracht, is het archeologisch erfgoed onder water beter beschermd. Lees meer hierover op de pagina Archeologie voor professionals in de erfgoedwet. Ook over het opduiken van archeologische vondsten uit scheepswrakken is meer te lezen op de pagina Archeologie voor vrijwilligers en de Erfgoedwet.

Vergunningen

Wie van plan is in te grijpen in de (water)bodem kan te maken krijgen met een omgevingsvergunning. Voor veranderingen aan archeologische rijksmonumenten is altijd een monumentenvergunning nodig, soms ook een omgevingsvergunning.

Publicaties