Interpretatie en synthese
Wanneer archeologische resten in- of ex-situ worden behouden, levert dat nieuwe informatie op. Deze informatie kan worden geïnterpreteerd en gesynthetiseerd en levert zo een bijdrage aan het verhaal over ons verleden. De interpretaties worden gemaakt door dezelfde partij die verantwoordelijk is voor het veldwerk. Dit kan een archeologisch bedrijf zijn, een gemeentearcheoloog of een universiteit.
Interpretatie
Na een opgraving verschijnt een eindrapportage waarin de vondsten zijn beschreven en op welke plek ze zijn gevonden. Naar aanleiding van deze feitelijke informatie worden de vondsten geïnterpreteerd. Uit welke periode stamt een artefact, waarvoor werd het gebruikt en wat vertelt dit ons?
Synthese
Wanneer de vondsten zijn geïnterpreteerd, kunnen ze gebruikt worden bij het maken van syntheses. Dit onderzoek wordt meestal verricht door universiteiten, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), het archeologische bedrijfsleven en gemeenten. In deze syntheses plaatsen zij de vergaarde kennis in een groter perspectief. De vondsten kunnen bijvoorbeeld worden vergeleken met andere vondsten uit dezelfde archeologische regio. We kunnen zo uit die rapporten kennis over ons verleden halen om nieuwe verhalen aan onze geschiedenis toe te voegen.
Stimulans sythesevorming
In de evaluatie van de archeologiewetgeving werd geconcludeerd dat onvoldoende kennis geoogst wordt uit de vele opgravingsrapporten. Om dit oogsten van kennis uit deze stapels rapporten te stimuleren heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed het stimuleringsproject ‘Oogst voor Malta’ in gang gezet. Achttien synthetiserende onderzoeken zijn inmiddels uitgevoerd en er lopen twee onderzoeken. Het destilleren van nieuwe kennis uit opgravingsrapporten heeft ondertussen een structureel karakter gekregen.
Zaaien en Oogsten
Het rapport Zaaien en Oogsten presenteert de uitkomsten van een studie naar de kwaliteit en bruikbaarheid van van archeologische rapporten voor synthetiserend onderzoek. Afgelopen jaren zijn dertien synthetiserende onderzoeken uitgevoerd in het kader van het onderzoeksprogramma ‘Oogst voor Malta’ van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Het rapport Over zaaien en oogsten is op deze website te downloaden.
Nieuwe inzichten
De nieuwe kennis over het verleden en de archeologische resten die behouden zijn, vormen weer de input voor een nieuwe ‘ronde’ in de cyclus van archeologische monumentenzorg en kunnen van invloed zijn op de fasen van inventariseren, waarderen, selecteren en behoud in- of ex-situ. Zo kunnen bepaalde archeologische vindplaatsen naar verloop van tijd niet meer zo zeldzaam zijn omdat er al veel zijn opgegraven of in de bodem zijn bewaard. Wanneer een vergelijkbare vindplaats dan weer wordt gevonden kan worden besloten om die niet meer te onderzoeken of te bewaren.
Archeologische monumenten
De archeologische vindplaatsen die in de bodem behouden moeten blijven, worden toegevoegd aan de ‘voorraad’ monumenten die in de toekomst kunnen worden onderzocht. Deze monumenten zijn terug te vinden op de Archeologische Monumentenkaart. Lees hier meer over archeologische rijksmonumenten.