Grafheuvel bij De Friezenberg in Elsen (Overijssel).

Archeologische rijksmonumenten

Nederland telt circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Het gaat om archeologische resten die zo bijzonder zijn voor onze geschiedenis, dat we deze voor toekomstige generaties willen behouden. Het gaat daarbij om zichtbare en onzichtbare monumenten, zowel op het land als onder water. 

Eigenaren: van boeren tot grote landschapsorganisaties

Ruim een derde van het oppervlak van de archeologische rijksmonumenten is in eigendom van grote terreinbeherende organisaties zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten. Een ander aanzienlijk deel is in handen van particulieren. Ook overheden bezitten veel archeologische rijksmonumenten. 

Al deze eigenaren zijn een onmisbare schakel als het gaat om de bescherming van archeologische rijksmonumenten.  Wanneer eigenaren plannen hebben met hun grondgebied gelden er wel regels. Daarin probeert de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) eigenaren zo goed mogelijk te ondersteunen.

Rol van de RCE

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is namens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verantwoordelijk voor het bestand aan archeologische rijksmonumenten. Dit doen we door monumenten aan te wijzen of af te voeren. Maar ook door vergunningaanvragen te beoordelen. 

De RCE ondersteunt eigenaren bij de zorg voor dit archeologische erfgoed met kennis en advies. Bijvoorbeeld met de uitgifte van het archeologisch rijksmonumentenpaspoort. Of door eigenaren te wijzen op financiële mogelijkheden zoals de instandhoudingssubsidie (SIM). Wie een archeologisch rijksmonument in eigendom, beheer of gebruik heeft en een vergunning wil aanvragen, helpen we zoveel mogelijk op weg. Bijvoorbeeld met praktische informatie over de vergunningprocedure, maar ook met maatwerkadvies van onze regio-adviseurs.