Nederlandse onderzoeksprojecten over cultureel erfgoed gehonoreerd
Vanuit het Europese netwerk Joint Programming Initiative Cultural Heritage and Global Change is in 2022 een oproep uitgezet voor onderzoeksprojecten: ‘Cultural Heritage, Society & Ethics’. Deze week is bekend geworden dat zes transnationale onderzoeksprojecten zijn gehonoreerd. Bij twee hiervan zijn onderzoekers uit het Koninkrijk der Nederlanden betrokken. De onderzoeksthema’s van deze twee projecten betreffen inheems erfgoed uit het Arctisch gebied en de geschiedenis van de LHBTIQ+-gemeenschap.
De projecten die gehonoreerd zijn in deze call richten zich op de relatie tussen cultureel erfgoed – materieel, immaterieel, digitaal en natuurlijk – en maatschappelijke vraagstukken. Twee projecten met Nederlandse onderzoekers ontvangen financiering: ArcHeritage en PERCOL.
ArchHeritage zal de handelsketens van drie iconische erfgoedartefacten uit de poolgebieden onderzoeken: rendiergewei, de kegelvormige tent, en mammoet- en walrusivoor. Naast het speuren naar de orale geschiedenis, zoekt het naar nieuwe sociale en commerciële ontwikkelingen en linkt die aan historische leefwijze van veehouders en jagers.
Het PERCOL-project brengt de groei van Europa’s queer- en transarchieven in kaart, van de jaren 1970 tot nu. Het doel is om wetenschappers, leden van de queer- en transgemeenschap en GLAM (Galleries, Libraries, Archives, Museums)-medewerkers een kritisch en genuanceerd begrip te bieden en om duurzame strategieën te ontwikkelen voor de bescherming van de LHBTIQ+-geschiedenis.
Over JPI Cultural Heritage & Global Change
Voor het Koninkrijk der Nederlanden nemen de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) namens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap deel aan het Europese netwerk Joint Programming Initiative Cultural Heritage & Global Change (JPI CH). Gezamenlijk dragen ze bij aan de organisatie, strategie en werkwijze van het JPI CH.
In het licht van mondiale ontwikkelingen en verschuivingen, is de bescherming en het behoud van Europa's culturele erfgoed van groot belang. Dit vereist onderzoek over de landsgrenzen heen. Het programma JPI CH stimuleert samenwerking tussen binnen- en buitenlandse onderzoeksgroepen op het gebied van cultureel erfgoed. Sinds 2010 stemmen achttien landen binnen het Europese netwerk JPI CH in wisselende samenstelling hun onderzoeksprogramma’s op elkaar af.
Informatie over de toegekende projecten staat hieronder. Alle projecten die financiering ontvangen binnen deze call zijn te vinden op Heritage Research Hub.
Meer informatie over ArcHeritage en PERCOL
ArcHeritage – Arctisch erfgoed: Commodificatie, identiteit en herbestemming in het Antropoceen (Arctic Heritage: Commodification, Identity, and Revitilisation in the Anthropocene)
Projectleider: Richard Fraser, Arctic University of Norway (UiT)
Co-projectleider: Maarten Loonen, Rijksuniversiteit Groningen (RUG)
Partners: Museum of Cultural History (Noorwegen), Leiden Etnografisch Museum, Arctic Studies Centre China
Dit project onderzoekt de handelsketens van drie iconische erfgoedartefacten in het Arctisch gebied: rendiergewei, de kegelvormige tent, en mammoet- en walrusivoor. Het project zoekt naar de mondelinge geschiedenis, naar nieuwe marktontwikkelingen en naar sociale relaties met deze artefacten op verschillende sites in Sápmi, Canada en Groenland, door ze in verband te brengen met historische leefwijze van veehouders en jagers en hun transformatie in de loop der tijd. Het doel is meer te weten te komen de verandering van de artefacten in erfgoedobjecten en hun beweging in nationale en internationale handelsketens.
PERCOL – Perverse Collecties: Bouwen aan Europa's Queer en Trans Archieven (Perverse Collections: Building Europe’s Queer and Trans Archives)
Projectleider: Glyn Davis, University of St Andrews
Co-projectleider: Eliza Steinbock, Universiteit Maastricht
Partners (o.a.): Eye Filmmuseum Amsterdam, Black Queer Archive (Nederland), Bishopsgate Institute (Verenigd Koninkrijk), Museo Reina Sofia (Spanje), Háttér Society (Hongarije), The Norwegian archive for queer history (Noorwegen), Schwules Museum (Duitsland)
Hoe kunnen wetenschappers, leden van de queer- en transgemeenschap en GLAM (Galleries, Libraries, Archives, Museums)-medewerkers een kritisch en genuanceerd begrip van de evolutie van de Europese LHBTIQ+-archieven gebruiken om duurzame strategieën te ontwikkelen voor de bescherming van de LHBTIQ+-geschiedenis? En wat zijn de gevolgen voor cultureel erfgoed en beleid in het algemeen? Het PERCOL-project brengt de groei van Europa’s queer- en transarchieven in kaart, van de jaren 1970 tot nu. Tevens zal het de werking van deze collecties, inclusief hun relatie met vormen van overheidssteun, en de opvattingen over LHBTIQ+-geschiedenis die ze bevorderen, nationaal en internationaal, vergelijken.