Landgebruik in lagen
De applicatie Landgebruik in lagen laat het landgebruik in Nederland zien gedurende vier perioden uit het verleden. Hiermee kan de archeologische verwachting van een gebied worden vastgesteld.
Door een aantal keuzemogelijkheden aan te vinken, krijgt de gebruiker informatie over het landgebruik in het verleden. De applicatie biedt informatie om een archeologische verwachting op te stellen. Landgebruik in Lagen biedt geen hapklare archeologische verwachting, maar is een startpunt voor archeologisch (bureau)onderzoek. De applicatie benut kaartbeelden die het gereconstrueerde en tegenwoordig nog aanwezige landschap van vier perioden in het verleden laten zien.
Wat levert het op
Archeologische resten liggen – met name in Holoceen Nederland – niet overal even diep in de bodem. Dat betekent dat ondiep graafwerk niet altijd een gevaar vormt voor dieper gelegen archeologische resten. Door te kijken naar diepte in combinatie met een archeologische periode en een specifieke vorm van landgebruik (zoals wonen of begraven), kunnen er betere afwegingen worden gemaakt.
Gebruik van Landgebruik in lagen
Dit is een korte introductie op het gebruik. In de applicatie zelf is meer achtergrondinformatie beschikbaar. Om van Landgebruik in Lagen gebruik te maken en de gegevens te kunnen interpreteren is archeologische kennis nodig. U kunt informatie filteren door op de kaart in te zoomen op het onderzoeksgebied. Vervolgens zijn er gegevens beschikbaar uit vier perioden:
- Jagers/verzamelaars en eerste boeren (paleolithicum, mesolithicum, vroeg neolithicum)
- Vroege landbouwsamenlevingen (midden neolithicum, vroege bronstijd)
- Late landbouwsamenlevingen (midden bronstijd, ijzertijd, Romeinse tijd, vroege middeleeuwen)
- Staatssamenlevingen (late middeleeuwen, nieuwe tijd)
De kaartbeelden in de applicatie tonen de landschapszones in het gebied, zoals vastgelegd in vier periodekaarten. U kunt een of meerdere van deze landschapszones selecteren en tot slot kiezen uit de volgende thema’s:
- Bewoning (locatiekeuze nederzettingen)
- Begraving (locatiekeuze begravingen)
- Infrastructuur, economie (locatie infrastructuur/economische activiteiten)
- Ritueel/rituele praktijken (locatie rituele handelingen)De activiteiten met betrekking tot ‘infrastructuur, economie’ en ‘rituele praktijken’ hebben mogelijk deels ook in waterbodems plaatsgevonden. In deze gevallen komt dit in de beschrijving van het landschapsbeeld tot uiting.
Achtergrondinfomatie over Landgebruik in lagen leest u in de verantwoordingsdocumenten (zie bijlagen).
Door wie
De vier periodekaarten zijn specifiek voor deze applicatie gemaakt en geven het landschap weer aan het eind van de gekozen perioden. Hiervoor is de Archeologische landschappenkaart gecombineerd met nieuwe kaartbeelden voor Holoceen Nederland (vervaardigd door en i.s.m. vakgroep Fysische Geografie van de Universiteit Utrecht, TNO en Deltares). Daarnaast zijn modellen gemaakt van het loopoppervlak van landschappen in het verleden gebaseerd op informatie over het grondwater en of deze landschappen bewaard zijn gebleven in de ondergrond. Meer achtergrondinformatie over kartering, modellering en bijbehorende rapportages vindt u in de de bijlagen.