Prijsvraag verduurzamen iconische stadskerken: drie teams geselecteerd voor ontwerpfase

Negen teams hebben een visie ingezonden voor één van de drie ontwerpthema's voor de prijsvraag 'Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid'. Daaruit heeft de jury nu drie teams geselecteerd. Deze teams zijn uitgenodigd om hun visie uit te werken tot een schetsontwerp.

Logo Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid
Sublieme schoonheid | sublieme duurzaamheid

De ontwerpen zullen in het najaar, bij een openbare bijeenkomst tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, gepresenteerd worden. De prijsvraag is uitgeschreven door de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in samenwerking met negen grote stadskerken en Architectuur Lokaal.

Geselecteerde teams

De jury selecteerde drie teams, één team per ontwerpthema, om hun visie uit te werken tot een schetsontwerp voor de bij het thema behorende drie kerkgebouwen:

Foto van de Pieterskerk, Leiden
Beeld: ©RCE / Arjan Bronkhorst
Pieterskerk, Leiden

Thema: Binnenruimte: klimaat, gebruik en comfort
Kerken: Grote Kerk Zwolle, Pieterskerk Leiden, Stevenskerk Nijmegen
Team: COUP, Buro Belén, De Groene Grachten i.s.m. Hylkema Erfgoed en Bartenbach

Foto van de Oude Kerk, Amsterdam
Beeld: ©RCE / Arjan Bronkhorst
Oude Kerk, Amsterdam

Thema: Energiekoppelingen: opvang, energieopwekking en -uitwisseling
Kerken: Der Aa-kerk Groningen, Grote Kerk Naarden, Oude Kerk Amsterdam
Team: ABT en Obscura i.s.m. Lesia Topolnyk

Foto van de Grote of St.-Bavokerk, Haarlem
Beeld: ©RCE / Arjan Bronkhorst
Sint Bavo Haarlem (Koepelkathedraal)

Thema: Verbinding met de omgeving: toegankelijkheid en inbedding
Kerken: Kathedrale basiliek Sint Bavo Haarlem, Sint Janskathedraal ’s-Hertogenbosch, Domkerk Utrecht
Team: Braaksma en Roos Architecten B.V., Inside Outside, Antea Group B.V. i.s.m. Johanna van Doorn Cultuurhistorie en ruimtelijke kwaliteit

Ontwerpfase

Aan de geselecteerde teams is gevraagd om hun visie uit te werken. Daarbij moeten de uitwerkingen aansluiten bij de wensen van de kerkeigenaren, het gebruik, de monumentale waarden en de kwaliteit van dit uitzonderlijke type gebouwen. Er wordt daarbij echter niet gevraagd om maatwerkoplossingen die slechts toepasbaar zijn voor één specifiek kerkgebouw, maar juist om bijzondere oplossingen die kunnen worden vertaald naar een aanpak en/of productontwikkeling die ook bruikbaar is voor andere monumentale (kerk)gebouwen.

Openbare bijeenkomst

In het najaar vindt een openbare bijeenkomst plaats tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, waarbij de teams hun ontwerp presenteren aan de jury in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de deelnemende kerken en publiek. Het juryrapport, de visies en de ontwerpen worden tijdens de slotbijeenkomst gepresenteerd en na de bijeenkomst gepubliceerd op de webpagina van de prijsvraag.

Poëzie, techniek en schoonheid

De prijsvraag is gericht op negen opvallende, gezichtsbepalende en monumentale kerken. Grote stadskerken staan voor dezelfde opdracht als de hele maatschappij: verduurzaming. Veel monumentale kerken kunnen niet altijd even goed uit de voeten met reguliere duurzaamheidstoepassingen. De kerkgebouwen vragen om innovatieve energieoplossingen mét ontwerpkwaliteit: om een vernieuwende combinatie van poëzie, techniek en schoonheid. Daarom hebben de Rijksbouwmeester en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een oproep gedaan om voorstellen voor inspirerende, innovatieve en passende ontwerpvoorstellen die bijdragen aan een substantiële verduurzaming van grote stadskerken.

Foto van de jury (met onder andere Floris Alkemade en Susan Lammers) in de Jacobikerk in Utrecht
Beeld: ©RCE
De jury (met o.a. Floris Alkemade en Susan Lammers) in de Jacobikerk, Utrecht

Jury

De jury bestaat uit:
Floris Alkemade, Rijksbouwmeester (voorzitter)
Susan Lammers, algemeen directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Willem Jan de Hek, predikant Protestantse Wijkgemeente Jacobikerk Utrecht
Christien Meindertsma, kunstenaar en ontwerper
Laetitia Ouillet, senior specialist, eRiskgroup
Patty Wageman, directeur Stichting Oude Groninger Kerken en vertegenwoordiger van het Grote Kerkenoverleg.
Secretaris van de jury is Cilly Jansen, Architectuur Lokaal.