Bescherming van de molen

De molen werd heel lang als werktuig gebruikt. Om graan te malen, olie te slaan uit zaden of voor de waterhuishouding. Aan het begin van de twintigste eeuw verloren veel molens hun functie door de opkomst van andere energiebronnen, zoals kolen, diesel en elektra. Hierdoor zijn veel molens verdwenen. Dankzij de monumentenwetgeving is toch een groot aantal molens bewaard gebleven en gerestaureerd. Tegenwoordig hebben de meeste molens vooral een toeristische en landschappelijke functie.

Bouwwerkzaamheden bij de Nederwaard Molen op Kinderdijk
Beeld: RCE
Voorbereidingen voor de restauratie op het terrein van ronde stenen grondzeiler, Nederwaard Molen no. 5

Monumentenwetgeving

In de jaren 60 werd de eerste monumentenwet van kracht. Deze wet regelde de bescherming van rijksmonumenten en dus ook van veel molens. Dankzij deze en latere wetgeving zijn molens gerestaureerd. Ook werden molenstichtingen opgericht voor het behoud van de Nederlandse molen. De monumentale waarde van een molen vormt de basis voor het beleid.

Een molen wordt gerestaureerd met balen riet op de voorgrond
Beeld: RCE
Restauratie van een molen

Behoud van de molen

Om molens voor het Nederlandse landschap te behouden is een aantal zaken belangrijk:

Ruimtelijke context, molenbiotoop

De omgeving van een molen is erg belangrijk. Een molen haalt zijn aandrijving uit wind of water. Deze elementen moeten dus wel voldoende aanwezig zijn. Rondom de molen moet er ruimte zijn, zodat de wind de wieken kan laten draaien. Bij watermolens moet er voldoende water zijn. De ruimtelijke borging vindt plaats in provinciale verordeningen, bestemmingsplannen en in de keuren van water- en hoogheemraadschappen. Voor vragen over de molenbiotoop verwijzen wij u graag door naar de vereniging De Hollandsche Molen.

Herbestemming

Omdat molens hun oorspronkelijke functie verloren hebben, kan er een andere functie voor gezocht worden. Bijvoorbeeld een museum, wonen, kantoor of horeca.

Instandhoudingssubsidie

De Rijksoverheid beloont sober en doelmatig onderhoud aan rijksmonumenten. Daarom kunt u voor regulier onderhoud aan een molen in aanmerking komen voor instandhoudingssubsidie.