Meer dan 750 pagina’s toegevoegd aan geschiedenis Wijk bij Duurstede

Op 22 april werd aan wethouder Wil Kosterman van Wijk bij Duurstede Graven naar de wortels van Dorestad. Wijk bij Duurstede De Geer in de Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen uitgereikt. Dit gebeurde tijdens de ArcheoDag 2022 van de provincie Utrecht.

Wethouder Wil Kosterman:

‘Als wethouder cultuur, maar vooral als geboren Wijkse ben ik ontzettend trots op onze roemruchte geschiedenis. Zo fijn dat er al decennia lang onderzoekers zijn en blijven die deze geschiedenis voor ons steeds verder ontsluiten. Voor de inwoners, maar ook voor alle andere geïnteresseerden en niet te vergeten onze jeugd geeft dit zo veel inzicht in wie wij zijn en waar we vandaan komen.’

[De tekst gaat verder onder de foto]

Foto van een hand die een fraai versierde benen zwaardpuntbeschermer uit de Romeinse tijd vasthoud, ongeveer ter grootte van een duim.
Beeld: ©RCE
Fraai versierde benen zwaardpuntbeschermer uit de Romeinse tijd.

Dorestad, de befaamde middeleeuwse handelsnederzetting, is bij veel mensen bekend. Maar de bodem van Wijk bij Duurstede herbergt veel meer dan alleen resten van Dorestad. Hier zijn in de jaren negentig van de vorige eeuw door de voormalige Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB, nu RCE) op het terrein van De Geer bijzondere structuren en vondsten uit de Romeinse tijd en vroege middeleeuwen opgegraven. Deze werpen niet alleen een nieuw licht op Dorestad, maar ook op de wortels waaruit de handelsplaats is voortgekomen. Al die jaren van onderzoek zijn nu gebundeld in een publicatie van meer dan 750 pagina’s met vele overzichtskaarten en illustraties.

Romeinen

Op De Geer werd vanaf ongeveer 1500 v.Chr. gewoond. De komst van Romeinse soldaten in de 1e eeuw na Chr. betekende een radicale verandering. De bewoning moest hier wijken voor de Limesweg die de forten langs de Kromme Rijn met elkaar verbond. In de late 2e-3e eeuw werd aan de weg een militair overslagstation gebouwd en diende onder meer voor de verversing van paarden en als overslagpunt voor voedseltransporten. Over dit soort militaire posten weten we nog maar weinig.

[Klik op een foto voor een vergroting]

Bewoningscontinuïteit

De Geer is een van de weinige plaatsen in Nederland die in de loop van de 3e en 4e eeuw niet werd verlaten. In de periode neemt wel het aantal vondsten ook hier af, maar ze ontbreken niet. Sterker nog: de meeste munten dateren uit de 4e eeuw. In deze en de volgende eeuw stonden er gelijktijdig twee tot vier boerderijen. De vondsten wijzen op nieuwkomers, mogelijk Franken van over de Rijn. Bijzonder is een muntschat van drie gouden munten en twee stukjes hakgoud uit het tweede kwart van de 6e eeuw.

Omgreppelde nederzetting

In de loop van de 7e-eeuw ontstond er een nieuwe omgreppeling met verschillende houten gebouwen. In de 9e -eeuw lag centraal binnen dit terrein een opvallend groot eveneens houten gebouw. In de schriftelijke bron Annales Bertiani wordt gesproken van een villa non modica waar Friese handelaren in het jaar 863 naar toe vluchten toen zij Vikingenschepen ontwaarden. De omgreppelde nederzetting lijkt te voldoen aan de beschrijving in deze bron.

foto van Jan van Doesburg (RCE) die het boek "Graven naar de wortels van Dorestad. Wijk bij Duurstede in de Romeinse tijd en vroege middeleeuwen" overhandigt aan wethouder Wil Kosterman van Wijk bij Duurstede
Jan van Doesburg (RCE, links) overhandigt het boek aan wethouder Wil Kosterman

Publicatie

Het boek Graven naar de wortels van Dorestad. Wijk bij Duurstede in de Romeinse tijd en vroege middeleeuwen, onder redactie van J. van Doesburg & S. Heeren (Amersfoort, RAM-rapport 260) is gratis te downloaden via deze website.