Herstel en versterking van monumentale gebouwen

Naast het herstel van aardbevingsschade is het preventief versterken van historische gebouwen een grote opgave voor de regio Groningen. Het is belangrijk dat dit met respect voor cultuurhistorische waarden gebeurt, zonder dat de veiligheid van de bewoners en gebruikers in het geding komt.

Dempers die tussen twee betonnen bakken zijn geplaatst
Dempers zijn tussen twee betonnen bakken geplaatst.

Kwaliteitsborging bij monumenten

In het Erfgoedprogramma hebben rijk, provincie, gemeenten en Nationaal Coördinator Groningen (NCG) afspraken gemaakt over kwaliteitsborging bij schadeherstel en versterking. Die afspraken gelden ook voor het Instituut Mijnbouwschade (IMG) dat zich bezighoudt met schadevergoeding en -herstel.

Behoud cultuurhistorische waarden

Zeker bij monumenten is het een uitdaging om bij herstelwerkzaamheden een goede balans te vinden tussen veiligheid, bruikbaarheid en de cultuurhistorische waarden. Bij het versterken van monumenten kan gedacht worden aan maatregelen die bijvoorbeeld omkeerbaar zijn of (toekomstige) schade verminderen.

Afwegingskader en werkproces

Gemeenten maken een plan van aanpak dat zij samen met de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) uitvoeren. Samen met verschillende partijen hebben de RCE en de NCG een afwegingskader ontwikkeld. Dit kader beschrijft de zorgvuldige voorbereiding van een versterkingsplan en geeft aan welke onderzoeken daarvoor moeten plaatsvinden om tot de beste oplossing te komen.

Daarnaast is een gezamenlijk Werkproces Versterken Erfgoed voor de versterking van rijks- en gemeentelijke monumenten ontworpen waarin naast veiligheid wordt geborgd dat er rekening wordt gehouden met de monumentale waarden.

Position Paper Monumenten

Als aanvulling op de Nederlandse Praktijk Richtlijn voor aardbevingsbestendig bouwen (NPR 9998:2018) heeft het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN) een position paper Monumenten uitgebracht. Met dit technische achtergronddocument kunnen constructeurs, vergunningverleners en eigenaren/bewoners bij het toepassen van de NPR bij monumenten meer maatwerk leveren. Daarmee blijven monumentwaarden zo goed mogelijk behouden. De RCE en de NCG hebben een inhoudelijke en financiële bijdrage geleverd aan de position paper.

Cijfers en feiten

Op erfgoedmonitor.nl staan cijfers die het IMG periodiek aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verstrekt. Deze cijfers hebben betrekking op het aantal adressen van gebouwde rijksmonumenten waarvoor aardbevingsschade is gemeld in relatie tot de gaswinning in de provincie.