Het interview als verrijking van erfgoed - video

[Muziek]

[Kunstenaar Guillaume Lo A Njoe zit aan tafel en vertelt]

Wie zijn wij,
waar gaan we naartoe?

Wie ben ik.

Als je jezelf uitschakelt,
benader je dat het allerbeste.

Je bent er niet.

En dan ga je bezig,
maar als het klaar is,
zie je dat het door iemand gedaan is.

Maakt ook niets uit hoe dat gaat,
want je schilderkunstige verstand zit in je hand.

Je hand is het meest intelligente deel van je lichaam.

Je hersens is een programmeur voor die hand.

[Muziek verdwijnt]

Een grote roldeur gaat open en een man [Zeph Benders] en een vrouw [Nathalie Menke] lopen naar een wand van rekken met kunstwerken. De man trekt een rek uit de rij.]

[Voice-over stem]

De rijkscollectie van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bevat ongeveer 130.000  objecten, waaronder veel moderne- en hedendaagse kunst.

Door het interviewen van kunstenaars krijg je extra informatie over de achtergrond van hun werken en de kunstenaar zelf.

Een interview kan ook concrete antwoorden geven die helpen bij vraagstukken rondom conservering en restauratie.

Wat komt er zo al bij kijken?
[Einde voice-over]

[Op een beeldscherm zien we een naam worden ingetoetst]

[Nathalie]
Lo A Njoe
Dan komen we bij alle werken.
Er zitten 90 werken van hem in de collectie.
Dat is best heel veel.

[Een hand met pen wijst aan op het beeldscherm]

[Nathalie]
Daar is hij,
ja, dat is hem.

[Zeph klimt op een trap en pakt een kunstwerk van een rek waar meerdere andere kunstwerken op hangen]

[Voice-over Nathalie]
Hij is trouwens verworven in 1959.
Maar we hebben dus geen foto,
alleen onze eigen foto in de telefoon van de achterzijde.

[Einde voice-over]

[Zeph zet een schilderij op tafel, Nathalie kijkt er naar]
[Nathalie]
Dit is dus het schilderij uit 1959 dat via de BKR-regeling in de collectie is gekomen.

[De man draait het schilderij om]
[Nathalie]
Interessant die achterzijde, doet me een beetje denken aan wat hij vertelde over die meelzakken die zijn vader meenam van zijn werk en waar hij vanwege weinig geld op schilderde in de jaren 50.
Dat is misschien wel interessant om...

[Zeph]
Het zou best zo'n meelzak kunnen zijn, die tekst.

[Close-up van de achterzijde van het schilderij met een adres er op zichtbaar]
[Zeph]
En dit is waar hij toen woonde.
Dat kunnen we nog even bij hem navragen.
Dus laten we hier een plaatje van meenemen.

[Nathalie]
Zeker.

[De vrouw haalt een printje met de afbeelding van het schilderij uit een boek en legt het naast het boek op tafel]

Dus deze houden we apart.

[Zeph]
Deze houden we apart en gaan we zeker iets over vragen.

[Nathalie]
Lijkt me een heel goed idee.

[Voice-over van de kunstenaar]

Ik beschouw schilderen eigenlijk als geheimschrift.
Je vertelt iets, maar het is meer iets om naar te kijken.
En dan beleef je wat je ziet.
Het heeft altijd direct met gevoel te maken.

[Een boek ligt op een tafel]
[Nathalie]
Dit is dus de nieuwe catalogus.

[ Nathalie bladert door het boek heen]
Die is net uitgegeven vanwege zijn tentoonstelling Voyage in Museum de Fundatie.
Het start eigenlijk bij zijn hele vroege werken begin jaren 60, jaren 50.
Veel werken die wij in de collectie hebben hier.
Waaronder Het binnenerf, Suriname.
Dit werk hebben we wel in de collectie: Doorgang.
Die stippeltjestechniek van Guillaume.

[Zeph en Nathalie staan voor een rek met kunstwerken in een depot]

[Nathalie]
Oh, je hebt hem al.

[Ze staan voor een schilderij van de kunstenaar en bekijken deze]

[Zeph]
Maar toen hij hier was heeft hij dat ook gezegd, hè?
We hebben die toen met hem bekeken.

[Nathalie]
Dat dit echt zijn lijsten waren in die tijd.

[De man wijst op het schilderij en de lijst]
[Zeph]  Het is dezelfde verf hè, in het schilderij als in de lijst?

[Nathalie]
Oh, ja.

[Zeph]
Dit is precies de kleur.

[Nathalie]
 Ja, precies de kleur inderdaad.
En hoe hij dit deed, hè?
Dat is ook wel...

[Zeph]
Het duurde heel lang. 
Dit is allemaal, voordat je zo'n laag gestippeld hebt.

[Depotdeur schuift open en Zeph en Nathalie lopen naar binnen. Links in een stelling staat een kunstwerk in de vorm van een kubus die staat op een cirkel]

[Nathalie]
En dit is dus zo'n ruimtelijke vorm.

[Zeph]
Maar weer met de spattechniek.

[Nathalie]
 Weer met de spattechniek.
Jaren zeventig.

[Zeph]
En hij maakte die kubus zelf, dus we moeten ook even iets vragen over die constructie.

[Voice-over van de kunstenaar te horen en in beeld weergegeven, beeld wordt wazig]

Het is heel geheimzinnig.
Je spat, maar sommige kleuren weigeren om elkaar te raken.
Het is net alsof de verf soms magnetisch is en soms afstoot.
Maar die verf weigert op de plek te komen waar jij wil.

[Einde voice-over, beeld wordt weer scherp]

[Nathalie]
Het is wel mooi object hè, eigenlijk?
Met dat koper.

[Zeph]
De spattechniek komt zo veel terug.
Dat is wel echt belangrijk om aandacht aan te besteden.

[Zeph en Nathalie staan voor een tafel, achter hen staat een rek met diverse schilderijen eraan hangend. Ze kijken beiden op de tafel naar printjes van schilderijen. Tekst in beeld: Voorbereiden interviewvragen]

[Zeph]
Deze is heel vroeg, die moet we doen.
Dan gaat het met name om de achterkant.

[Nathalie]
Ik dacht dat hij hier begon met die spattechniek.

-Ja, dus dan zit je hier eigenlijk tussenin.
En dan hebben we alle periodes uit onze collectie vertegenwoordigd in de plaatjes.

[Nathalie]
Ja.
En dan bij deze ga je specifiek je richten op die drager.

[Zeph]
De meelzakken.

[Studio van kunstenaar Guillaume Lo A Njoe.  Zeph staat voor de kunstenaar die een schilderij vasthoudt. Nathalie staat links naast hen toe te kijken. Akoestische gitaarmuziek wordt langzaam hoorbaar op de achtergrond] 

[Zeph]
We hebben een vergelijkbare achterkant.
Ik heb een foto meegenomen.

[Guillaume]
Van een oud schilderij?

[Zeph]
 Ja, dat ziet er precies zo uit.
Ik ben heel benieuwd dadelijk!

[Guillaume]
- Is ook niet kapot, hè ?

[Zeph]
Nee, maar wij dachten dat er karton achter zat.
Het is verlijmd.
Dit is geen karton.

[Guillaume]
Het is heel fijn geweven.
Het meel mocht er natuurlijk niet door.
Maar het is dun.

[Zeph]
Ja.

[Guillaume wijst naar een plek op het schilderij]
Kijk, dit is het.

[Zeph]
De kleur is wat anders, ik laat straks een plaatje zien.

[Zeph]
Mag ook nog niet van Nathalie.

[Nathalie]
Laat het zien.

[Zeph]
Nee, we doen het als we dadelijk aan het opnemen zijn.

[Nathalie]
Zullen we onze apparatuur klaarzetten?

[Zeph]
 Ja.

[Nathalie bevestigd een opname apparaat met microfoon bij Guillaume]
Dan gaat deze even...
Mag ik dit bij je zak bevestigen?
Daar zit hij vast.

[De vrouw van Guillaume buiten beeld]
Moet het zo diep?

[Nathalie]
Nou, zo aan de zak doen even.
Normaal gaat dit, als je gefilmd wordt, in de kleding.

[Guillaume]
Maar dat hoeft nu niet.

[Nathalie]
Dat zien ze nu niet.
Dit mag zo.

[Zeph zit aan een tafel voor de kunstenaar]
We hebben twee blauwe lampjes.
En eigenlijk moeten wij naast elkaar zitten.
Ja, wij moeten even gaan nadenken over de opstelling.

[Zeph en Nathalie zitten naast elkaar aan een tafel, aan de andere kant zit Guillaume. Voor hen ligt een audiorecorder, wat printjes van kunstwerken en een notitieboekje.

[Zeph]
Nou, we gaan van start.
Guillaume, wil je jezelf misschien even voorstellen?

[Guillaume verteld]
Ik ben Guillaume.
Guillaume Lo A Njoe.
Mijn vader was een zeeman.
Die werkte in de haven.
En ik praat dan van vlak na de oorlog.
Er was het Marshallplan.
En de Amerikanen stuurde meel.
En die meel werd uitgeladen in de haven.
En mijn vader bracht die meelzakken voor mij mee.
En die waste mijn moeder dan.
En daarop heb ik mijn eerste schilderijen gemaakt.
De schilderijen die uit deze periode komen, dat beschouw ik eigenlijk als mijn bijdrage aan de schilderkunst.
Dus die zijn van hieruit ontwikkeld eigenlijk.

[Brochure in beeld met de titel: Het interview als verrijking van erfgoed.  Iemand bladerd er doorheen. Aftiteling van de video]