Veilig werken

Tijdens werkzaamheden kunnen risicovolle situaties ontstaan. Het is daarom van belang dat medewerkers en externe arbeidskrachten veilig kunnen werken. Zo voorkomt of verkleint u de kans op mogelijke risico’s voor personen én erfgoed.

Zoals alle bedrijven moeten ook erfgoedinstellingen zich houden aan de Arbowet. Hierin staan voorschriften over de arbeidsomstandigheden.

Veilig werken in en op monumenten

De erfgoedeigenaar is medeverantwoordelijk  voor de werkomstandigheden van iedereen die in zijn opdracht werkt, inspecteert of onderhoud uitvoert. Voor de Arbowet maakt het niet uit of dit een vakman is of een vrijwilliger die helpt bij het schoonmaken van goten. Net als elke werkgever moet de erfgoedeigenaar zorgen voor een veilige en gezonde werkomgeving. Denk daarbij aan voorzieningen die het mogelijk maken veilig inspecties, onderhoud of andere werkzaamheden te (laten) verrichten. Zie hiervoor ook de checklist veilig onderhoud op en aan gebouwen op rijksoverheid.nl.

Voorschriften en gedragsregels externe partijen

Het uitvoeren van werkzaamheden door externe partijen, denk aan een verbouwing, kan een groot risico zijn voor gebouwd erfgoed, collecties en archieven. In musea bijvoorbeeld, zal bij kleinere werkzaamheden bezoek aan tentoonstellingen vaak gewoon doorgang vinden. Bij werkzaamheden in een monumentaal pand met een waardevol interieur is het verstandig om voor aanvang van de werkzaamheden de aannemer op de bijzondere situatie te wijzen.

Werkzaamheden met open vuur zijn vaak oorzaak van branden in monumentale gebouwen. Houdt daarom de regie in eigen handen wanneer een externe partij werkzaamheden in uw gebouw uitvoert. Stel regels en voorschriften op die u aan de externe partij overhandigt.  Denk met name aan maatregelen als brandwacht, eerder stoppen met werken of nacontrole met behulp van warmtecamera’s.

Veilig omgaan met erfgoed in functie

Erfgoed in functie of bewegend erfgoed, , zoals transportmiddelen, een stoomgemaal, een molen of een weefgetouw brengen risico’s met zich mee. Vaak gaat het om zware en grote voorwerpen en hebben veel objecten scherpe of bewegende onderdelen. Vooral in combinatie met educatieve activiteiten kan dit risico’s meebrengen. Beheerders van erfgoed dat nog in functie is moeten daarom niet alleen rekening houden met personeel en vrijwilligers, maar ook met publiek.

Het Museum voor de Oudere Technieken (Grimbergen, Vlaanderen) heeft een handleiding Veilig omgaan met technische collecties opgesteld. Dit kan erfgoedbeheerders helpen bij het opstellen van een calamiteitenplan. Ook Vereniging De Hollandsche Molen heeft veel informatie over veilig werken.