Restitutieverzoek indienen of ontvangen

Een restitutieverzoek is een verzoek om teruggave aan de oorspronkelijke eigenaar of diens erfgenamen van cultuurgoederen waarvan de oorspronkelijke eigenaar het bezit onvrijwillig heeft verloren. 

Wilt u een verzoek doen tot restitutie of onderzoek laten doen voor een cultuurgoed uit de periode 1933-1945 dat in bezit is van de Staat of van een ander in Nederland? Of heeft u een verzoek ontvangen om objecten terug te geven? Op deze pagina beschrijven we de procedures.

Bepaal eerst wie het cultuurgoed in bezit heeft

Voor een restitutieverzoek is het allereerst van belang te weten wie het cultuurgoed in bezit heeft. Dit is niet altijd direct duidelijk. Als een object zich bijvoorbeeld in een museum bevindt, betekent dat niet altijd dat het van het museum zelf is. Het kan ook gaan om een bruikleen van de Rijksoverheid, van een particulier of van een gemeente. U kunt dit nagaan door de gegevens van het cultuurgoed op te zoeken in wo2.collectienederland.nl, of door contact op te nemen met het museum of de instelling waar het object zich bevindt. Daarna kunt u één van de drie bovenstaande procedures volgen. 

Vrijwillige restitutie

Volgens het Nederlandse recht zijn restitutiezaken verjaard. De huidige bezitters kunnen echter wel vrijwillig overgaan tot restitutie. Dit gebeurt meestal op advies van een onafhankelijke commissie, de 'Adviescommissie restitutieverzoeken cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog'kortweg Restitutiecommissie.

Het Nederlandse teruggavebeleid is gericht op een ‘just and fair solution’ conform de Washington Principles. Deze uitgangspunten pleiten voor identificatie en publicatie van naziroofkunst, open en toegankelijke archieven voor onderzoekers, het opstellen van een redelijk en billijk teruggavebeleid en de instelling van een alternatieve geschillenbeslechter.