Religieus erfgoed

Weblog

Al eeuwenlang is het kruis, al dan niet met een eraan vastgespijkerde Jezus, een veelvoorkomende beeltenis in de beeldende kunst. De kruisdood is een van de vreselijkste manieren om dood te gaan. De bekende anesthesist Bob Smalhout vroeg zich in zijn boek ‘Bijbelse tijdgenoten’ af of de miljoenen christenen die als uiting van hun geloof een kruisje dragen zich dat realiseren. Toen Constantijn de Grote in 337 het christendom als staatsgodsdienst invoerde, schafte hij deze helse straf af.

Kruisvormige kist van hout met metalen scharnieren.
Gerrit den Breems (1931), Kruis, 1981, hout, ijzer en brons, 136,5 x 76 x 80 cm, inv.nr. DV2872

Geroeste kist

Dit kruisbeeld van de Rotterdamse kunstenaar Gerrit den Breems bestaat uit een oranjerode geroeste kist van cortenstaal met vier grote scharniersloten, stevig verankerd op een ijzeren plaat en voorzien van zijn initialen en datering. In de kist hangt een mannenfiguur van koper en brons die ter hoogte van zijn ellebogen en scheenbenen met dikke bouten aan de achterkant is bevestigd. Stukken aan en op elkaar gelast metaal, met overlappingen en gaten, met ingekraste delen, verbeelden een gebroken, getormenteerd lijf.

Elektricien 

Den Breems was elektricien voor hij in de jaren zestig naar de afdeling beeldhouwen van de Academie voor Beeldende Kunsten in Rotterdam ging. Daarna maakte hij plastieken en reliëfs, zowel figuratief als abstract, vooral in brons en steen, soms ook van fietsbanden. En enkele keer hield hij (geruchtmakende) performances in de stad, samen met zijn zoon.

Beeldende Kunstenaarsregeling

Het kruisbeeld is een van de 64 werken van Den Breems die de Rijksdienst in het kader van de Beeldende Kunstenaarsregeling verwierf. Tegenwoordig zijn nog 27 van zijn werken in de rijkscollectie, de overige werden overgedragen aan instellingen die ze al te leen hadden. Moet de kist geopend worden getoond, of juist gesloten zodat de verschrikkingen die het lichaam zijn aangedaan ongezien blijven? De kunstenaar weet het niet meer. Alleen dat het onrecht dat mensen werd aangedaan hem altijd heeft beziggehouden.