Interview Petra Heyboer, Anton Heyboer Art Gallery, 2021
Petra Heyboer woont in een opvallend huis. De Anton Heyboer Art Gallery zit er aan vast. Iedereen die er komt ziet onmiddellijk dat het een uniek complex is. Het heeft echter geen beschermde status. Wat wordt de toekomst van het huis?
In een interview met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) vertelt Petra Heyboer over de bijzondere plek die ze gecreëerd heeft.
De RCE interviewt kunstenaars over de makelij van hun kunstwerken en verzamelaars over de achtergronden van hun verzamelingen. Zo worden getuigenissen uit de eerste hand in geluid en beeld voor het nageslacht bewaard. Voor het gestructureerd afnemen en opslaan van dit soort interviews ontwikkelen we handvatten in het project Collectie-interviews, binnen het RCE programma Erfgoed van de 20e eeuw. Het erfgoedveld kan daarmee dan ook zelf aan de slag.
De video is een verkorte versie van het gehele interview.
Dit is de gallery van Anton Heyboer,
in 1982 ben ik die begonnen in Laren...
...op de Zevenend en in ’87 ben ik
verhuisd van Laren hier naartoe,
want die afstand was heel moeilijk
dus toen ben ik eerst…
Anton heeft de gallery geopend in Laren in ’82,
bord boven de deur...
... en tot nu toe eigenlijk, op mijn vierenzeventigste.
Nou, hier zijn we in het halletje van de Anton
Heyboer Art Gallery, en Anton zelf heeft dit huisje...
...van achter het land naar voren getrokken
met een paar boomstammen eronder...
...en hier heeft hij het bevestigd aan mijn woonhuisje.
Dus we gaan nu het gangetje in.
Kruip door, sluip door.
Ja, het is echt een creatie van hem
en het is nooit hetzelfde.
In ‘87 begon dat en dat groeide heel geleidelijk aan
is dat allemaal gegroeid en dat doet het nu nog.
Het is bij mij ook nooit hetzelfde hè, dus
elke keer doe ik wat, dan verander ik iets,
Net als een groot schilderij.
Eigenlijk zit het zo:
Het is net als een groot schilderij wat niet af is met mij erbij.
Dus ik doe elke keer iets.
En door de jaren en door weer en wind
verandert het ook constant,
dus ik fotografeer en film het vaak,
zodat je dat proces van verandering kunt blijven volgen.
Dus er mag ook van alles stuk of kapot gaan,
dan doe je dan weer wat aan.
Het is eigenlijk een levend kunstwerk,
alles om me heen met mij erbij.
Ik hou van kleur.
Anton was meer van zwart/wit,
hij was heel erg iemand van de essentie,
dus zwart/wit, licht/donker,
net als Rembrandt gaat het in principe om licht/donker,
goed/kwaad en dan pas komt de voorstelling...
...de Nachtwacht of weet ik wat,
maar hij was zwart/wit en ik was heel erg kleur...
...dus hij zei ook van:
Door jou kwam de kleur in mijn leven.
Ja, dat denken de mensen ook altijd van:
het is zo vrolijk en zo, jij bent zeker heel vrolijk en zo.
Maar het is als ik verdriet had ofzo,
ging ik schilderen, ging ik wat doen.
Of boosheid of rust of genieten, blijheid.
Je kunt elke keer de emoties omzetten in iets creëren.
Dat is het eigenlijk, dus dat je…
Als ik heel moe ben ’s avonds na mijn werk of zo,
dan ga ik schilderen,
ga ik gewoon lekker wat tuttelen.
Verstand op nul en wat doen.
Ja mensen roepen altijd:
Oh, wat kleurrijk!
Ik denk: ja, dat weet ik ook, denk ik dan.
Want ze vinden het altijd heel leuk.
Ze beginnen altijd gelijk over eh….
Maar ik probeer dan gelijk de aandacht te leggen
naar de schilderijen.
Daar gaat het om.
Het is gewoon show.
The show must go on.
Je moet het een ervaring maken, een winkel hè.
Als je gewoon een koude container hier neer zet,
ja, dat zou bij zijn werk trouwens ook kunnen,
maar je moet er een soort beleving van maken.
Nou dit is een apart huisje en hier
had ik vroeger ongeveer 20 poezen in,
dus dit noem ik nog steeds het poezenhuis.
Maar het is eigenlijk nu mijn garderobe
en het is archief.
Dus ik heb immens veel mappen en foto's gemaakt
en films allemaal voor de toekomst, voor de historie.
Daar ben ik heel zuinig op.
Dus dat is heel belangrijk voor mij...
...en zoetjesaan komt het een klein beetje op orde.
- En ik zie allemaal jurken hangen,
die heb je in de loop van de jaren verzameld?
Ja, die heb ik verzameld,
alleen voor speciale gelegenheden,
dus door de week draag ik
eigenlijk altijd hetzelfde om dit te sparen.
En heb ik een shoot of zoals nu
met jullie film of tv, dan kies ik iets moois uit.
Hier ben je in de badkamer.
Achter mij is het bad, naast mij is het toilet...
...en hier zit ik altijd om me op te maken.
Dus ik heb hier allemaal tuttemerul:
oorbelletjes, stickertjes, make-up en daar aan die wand
allemaal 'sieraden' tussen aanhalingstekens.
Dus hier maak ik mij elke ochtend op.
En dat vind ik gewoon heel leuk om met allemaal dingetjes
te pakken en te plakken en te doen.
En er hangen vier portretten van mijn overleden zusje.
Allemaal hele mooie schilderijtjes van haar.
Het is een beetje haar plek eigenlijk, ze is er ook bij.
Nou hier ben je in mijn woonhuis.
Het is ook gallery geweest, dat wisselde nog.
Anton heeft het hele huisje gestript,
alleen de buitenwanden stonden overeind...
...en aan de binnenkant en aan de buitenkant deed die balken
met een pin daar doorheen, zodat de wanden bleven staan.
Dus alles wat je ziet is zijn werk, plafond, de balken.
Hier was de voordeur, die heeft hij achter gemaakt.
Van een raam heeft hij een deur gemaakt.
Dat is de voorkant, de straatkant.
Hier was de trap vroeger, heeft hij dus alles
van weggehaald en zijn kunstwerk van gemaakt...
...en die trap is nu bij de keuken heeft hij gemaakt.
Dus… het is zijn kunst.
Dit is de ingang van mijn huisje
en de voordeur zie je daar staan,
dus hier heb ik ook weer
een nieuwe voordeur in moeten zetten.
Het zijn allemaal hele kleine dingetjes, hier hangt een
heel klein dingetje van mijn overleden zusje,
dat zie je niet hangen, maar het hangt er wel.
Dus hier is het ook nooit hetzelfde.
Ik ben elke keer nog wel dat ik ergens wat doe.
Dat heb ik gekregen van een buurvrouw.
Dat is nog uit Laren.
Dus we doen elke keer wat.
Het is echt lekker weer hè?
Heerlijk!