Ongeluk in het land van de Hunnebedden

De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) heeft in mei en juni 2023 de campagne gevoerd 'Wat deed jij tijdens de Koude Oorlog?' om Koude Oorlog verhalen van burgers en militairen op te halen en te publiceren op een speciale website. Bijna 350 verhalen werden er gedeeld. 

Henk de Vries is nu 92 jaar. Zijn dienstijd begon in 1951. Via Henk de Vries kregen we een ervaring en foto van de voorloper van de Stingerbol in Ede, de kamerschermoefeningen. 

Kamerschermoefeningen

"Al ben ik nu 92 jaar, ik kan mijn diensttijd nog scherp voor de geest halen. Tijdens mijn diensttijd van 1 oktober 1951 tot 1 oktober 1953 woedde de Korea-oorlog, overleed Stalin en vond de Watersnoodramp plaats. Het waren best spannende tijden. De Koude Oorlog was voelbaar.

Ik werd opgeroepen en liep even later de poort van de Alexanderkazerne in Den Haag binnen. We waren met vier jongens uit Bennekom ingedeeld bij de zware luchtafweerartillerie (LUA). Na wat dagen instructie en gemarcheer werd er omgeroepen wie er naar de lichte LUA wilde. Ik had dat gesjouw met dat zware kanon wel gezien. Dus gooide ik mijn plunjebaal over mijn schouder en stapte in de laadbak van de drietonner op weg naar de Koudehorn kazerne aan de Spaarne in Haarlem. Er werd ons behalve hardlopen ook poetsen en schieten geleerd, en wel op zolder: de zogenaamde kamerschermoefeningen (KSO).

Uiteindelijk werd ik als sergeant overgeplaatst naar Ede, waar ik negen maanden zou verblijven, niet ver van mijn ouders waardoor ik soms even naar huis kon. Best fijn.

Gaslucht

Regelmatig hadden we schietoefeningen. Soms in Eefde bij de IJssellinie (ik zag dat de tankkazematten in beton werden gegoten), de Johannes Post kazerne in Havelte, de Koning Willem III kazerne in Apeldoorn, in de voorloper van de Stingerbol (foto) in Ede of Den Helder, en ik herinner me Twente. Ik was toen stukscommandant, zat naast de chauffeur, en we reden door het land van de hunebedden met een LUA-trekker met daarachter een 4TL kanon. Als de weg bij Warnsveld is opgebroken gaan we verder over onverharde wegen. Door al het gehobbel schiet plots de Bren (lichte mitrailleur) die ik met de poten naar voren in de geweerstandaard naast de bestuurder had gezet, in het stuurwiel. We reden net in een bocht, raakten uit koers en botsten tegen een gaslantaarnpaal en een boom. De paal lag onder de auto en de boom stond middenin de cabine. Het kanon had geen remmen en drukte door waardoor de motor zeker een halve meter naar binnenschoof. Plots roken we een sterke gaslucht. Iedereen snel de auto uit! Ook de vijf man achterin. Gelukkig geen brand of gewonden. Wel veel schade en grote schrik. De militaire politie uit Zutphen kwam kijken en zocht de schuldige. Dat was Henkie natuurlijk. Ik had de Bren in het geweerrek gezet en dat hoorde niet. Bij de Krijgsraad kreeg ik op mijn kop, maar op mijn vraag waar stond geschreven dat dat niet mocht, bleef het stil. Ik ging uiteindelijk vrijuit maar scheet wel peultjes."