Cultureel erfgoed brengt mensen samen en is van grote waarde voor de samenleving op ruimtelijk, sociaal en economisch vlak. Het is dan ook van belang om in de zorg voor dat erfgoed de vraag te stellen: waarom en voor wie bewaren we het, en hoe zijn mensen betrokken? Dat is net zo belangrijk als vragen over hoe je erfgoed het best beschermt, restaureert, etc. Stel de mens en de samenleving en hún relatie met erfgoed centraal. Dat is waar het Europese Verdrag van Faro voor pleit.
In 2005 publiceert de Raad van Europa het verdrag ‘De waarde van cultureel erfgoed voor de samenleving’, kortweg het Verdrag van Faro. Genoemd naar de plaats in Portugal waar het tot stand kwam. De mens staat in het verdrag centraal en de benadering is niet alleen expert-gedreven. Het is immers de mens die betekenis aan het erfgoed geeft. Iedereen heeft daar recht op en dus is het belangrijk dat iedereen die dat wil, niet alleen toegang heeft tot erfgoed, maar ook kan meebepalen wat erfgoed is en hoe ermee wordt omgegaan. Juist cultureel erfgoed rechtvaardigt de grootst mogelijke democratische participatie.
Ondertekening en ratificatie van het verdrag
Het Verdrag van Faro benoemt ook een beweging in de erfgoedsector die steeds sterker wordt: de inzet van cultureel erfgoed om maatschappelijke doelen te verwezenlijken. Denk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die samen werken aan het onderhoud van een fort. Of bijvoorbeeld de Sint Maartensviering in Utrecht die zorgt voor sociale cohesie omdat verschillende stadsbewoners met elkaar in contact komen. Het filmpje hieronder toont ter inspiratie drie Nederlandse praktijkvoorbeelden.
Voor instellingen en overheden waar de mens al centraal staat in de zorg om het erfgoed, is het Verdrag van Faro een stimulans om verder te gaan op de ingeslagen weg. Voor andere betekent het vaak een nieuwe manier van werken. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, waar de RCE deel van uitmaakt, wil het Faro-gedachtegoed een plek geven in de erfgoedsector. Het moet een vanzelfsprekend en integraal onderdeel worden van de Nederlandse erfgoedpraktijk.
Een belangrijke mijlpaal in dit proces is de ondertekening van het Verdrag van Faro door de regering in januari 2024. Als ook het parlement het verdrag goedkeurt (ratificeert), treedt het in werking. Naar verwachting zal ratificatie op zijn vroegst in 2026 plaatsvinden. Het verdrag geldt voor Europees Nederland en Caribisch Nederland (Bonaire, Saba en Sint Eustatius).

Nieuws

23 nieuwe Faro-initiatieven stellen mensen centraal in de erfgoedpraktijk
Voor de derde en laatste keer zijn initiatieven geselecteerd voor een financiële bijdrage op grond van de Subsidieregeling ...
Lees verder
Monitor Erfgoedbeoefening: jongeren het meest actief met erfgoed
In Nederland zet 38% van de bevolking van 12 jaar en ouder zich in hun vrije tijd actief in voor materieel en immaterieel ...
Lees verder
Studenten en eilanders graven samen naar erfgoed op Terschelling
Het dorp Lies op Terschelling gaat terug tot in de middeleeuwen: hier werd al sinds ongeveer het jaar 1000 gewoond. Dat en meer ...
Lees verder
Nederland officieel lid van Culturele Routes van de Raad van Europa
Op 6 mei 2025 tekende minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Eppo Bruins, de toetredingsbrief van Nederland tot het ...
Lees verder
Zes miljoen Nederlanders zetten zich in hun vrije tijd in voor cultureel erfgoed
Nederlanders zijn zeer geïnteresseerd in cultureel erfgoed. Bijna 90% van de bevolking van 12 jaar en ouder bezoekt, doet aan, of ...
Lees verder
20 nieuwe initiatieven verankeren Faro in erfgoedpraktijk
Dit jaar zijn 20 nieuwe initiatieven geselecteerd voor een financiële bijdrage van de Uitvoeringsagenda Faro. De middelen zijn ...
Lees verder
