Feit of fabel?

Over het verduurzamen van monumenten doen nogal wat verhalen de ronde. Gelukkig zijn veel van deze opvattingen fabels en is er meer mogelijk dan je in eerste instantie denkt. Hoe zit dat precies?
Tijd om een aantal feiten en fabels te duiden.

Feit

Veel monumenten bestaan al honderden jaren en zijn daarom vanuit circulair oogpunt erg duurzaam. Daar hoort wel een kanttekening bij, want monumenten zijn in de meeste gevallen niet energiezuinig. Door de gebouwschil beter te isoleren, verlies je minder warmte en heb je minder energie nodig om het gebouw te verwarmen. Dat scheelt enorm in de CO2-uitstoot van het gebouw. En niets is zo duurzaam als een verduurzaamd monument.

Fabel

Hoewel HR++ glas vaak niet in historische ramen past, zijn er voldoende alternatieven. Denk hiervoor aan gelaagd glas met coating, dun dubbelglas, vacuümglas en binnenvoorzetramen. Wist je dat vacuümglas zelfs de isolatiewaarde van triple glas haalt? Zo kun je het raamhout behouden en toch de energieprestatie verbeteren. Welke keuze je maakt hangt uiteraard af van de bestaande situatie. De ramen en het glas kunnen waardevol zijn en zijn daarom onderdeel van de monumentale bescherming.

Fabel

Het isoleren van een monument met een dampremmende laag hoeft geen risico’s met zich mee te brengen. Sterker nog: het is voor veel gebouwen juist een goede oplossing. Bijvoorbeeld voor monumenten waarin veel hout wordt gebruikt, zoals in de kap. Let er wel op dat de dampremmende laag altijd luchtdicht wordt aangebracht om te voorkomen dat er vochtige binnenlucht in de constructie kan dringen.

Feit

Op deze manier wordt de historische constructie als het ware ‘ingepakt’ met een isolatielaag. Dit vermindert de kans op eventuele vochtschade of andere bouwfysische risico’s. Bij monumenten is het isoleren van de gevel aan de buitenzijde alleen vaak niet mogelijk, omdat je hiermee het aanzicht van het pand verandert. Dakisolatie biedt dan meer perspectieven. Zo past een dunne isolatielaag vaak onder de dakpannen met behoud van de originele details van goten en aansluitingen. Tegelijkertijd is de dakconstructie hiermee beschermd tegen bouwfysische risico’s zoals vochtophopingen. Het is dus een heel slim idee om het dak vanaf de buitenzijde te isoleren.

Fabel

Ramen met glas zijn in alle gebouwen een zwak punt in de isolatieschil. Vooral als er nog enkelglas in zit. Door hier goed isolerend glas te plaatsen, nemen deze koude plekken af. Daardoor is het raam niet meer het koudste punt in het gebouw, maar het raamhout misschien wél. Dit hoeft niet direct voor problemen te zorgen, maar het is wel belangrijk dat het schilderwerk in orde is.

Fabel

Er is een verschil tussen dampopen isoleren en dampopen capillair actief isoleren. Dampopen isoleren brengt veel risico’s met zich mee, omdat de kans op inwendige condensatie groot is en het isolatiemateriaal niet goed droogt. Dampopen capillaire isolatiematerialen daarentegen kunnen vocht tijdelijk vasthouden en weer afgeven. Dit is bijvoorbeeld handig als je een gevel hebt die tijdens regenval erg nat wordt, maar door schaduw niet goed droogt. In situaties die minder gevoelig zijn voor vocht kan dampdicht isoleren ook een goede optie zijn. Een bouwkundig adviseur of bouwfysicus kan je helpen bij het maken van de juiste keuze.

Feit of fabel?

1. Monumenten zijn duurzame gebouwen

2. Je kunt de ramen van een monument niet verduurzamen

3. Door een monument te isoleren met een dampremmende laag voeg je als het ware een ‘plastic zak’ toe aan het gebouw en dit brengt veel risico’s met zich mee

4. Als je het dak gaat isoleren doe je dit bij voorkeur vanaf de buitenzijde

5. Als je ‘te goed’ isolerend glas toepast krijg je condensatieproblemen op andere plekken

6. In monumenten is dampopen isoleren beter dan dampdicht isoleren

Deel deze pagina