Vijftien miljoen extra voor restauraties rijksmonumenten

Het kabinet stelt dit jaar 15 miljoen euro extra ter beschikking om een aantal urgente restauraties van grote rijksmonumenten te ondersteunen. Voorwaarde is dat provincies eenzelfde extra bijdrage leveren, de restauraties een hoge bouwkundige urgentie hebben en dat projecten klaar zijn om te beginnen. Het is een eerste stap in het versterken van het financieringsstelsel voor monumentenzorg.

Wit met oranje bordje met tekst 'rijksmonument', het rijksmonumentenbordje
Het rijksmonumentenbordje

Jaarlijks stort het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) 20 miljoen in het provinciefonds voor het restaureren van rijksmonumenten. Provincies verdubbelen dit bedrag en verdelen deze middelen vervolgens onder eigenaren. Een aantal grote monumenten, waaronder bijvoorbeeld het aquarium in Artis, is dringend toe aan restauratie. Het beschikbare budget in het provinciefonds is daarvoor niet voldoende.

Staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en media) roept provincies in de Kamerbrief ‘Verkenning Financiering Monumentenzorg’ op om voor 1 augustus een voorstel te sturen voor de verdeling van de extra middelen voor urgente restauraties voor grote monumenten. Op basis van deze voorstellen neemt de staatssecretaris in het najaar een besluit over de inzet van de extra 15 miljoen euro.

Staatssecretaris Gunay Uslu: ,,We hebben prachtige monumenten in Nederland die onderdeel zijn van ons verhaal en onze geschiedenis. Dit extra geld is bedoeld voor grote restauraties van rijksmonumenten die niet langer kunnen wachten omdat de instandhouding van het erfgoed in gevaar komt. De opgave is groter dan het bedrag dat nu beschikbaar is. Daarom ben ik met provincies in gesprek over een gezamenlijke aanpak voor de langere termijn. De extra 15 miljoen die nu bovenop de jaarlijkse 20 miljoen beschikbaar is voor urgente gevallen vormt een eerste stap.’’

Het kabinet verhoogt verder de garantstelling voor leningen van het Nationaal Restauratiefonds (NRF) van 380 miljoen euro naar 500 miljoen euro zodat eigenaren van monumenten ook in de toekomst aanvullende financiering kunnen krijgen. Het NRF verstrekt leningen met een lage rente voor het restaureren en verduurzamen van monumenten. Het is een zogenoemd revolverend fonds: de aflossing van leningen wordt ingezet voor nieuwe leningen.

Het ministerie van OCW is bezig met het versterken en vernieuwen van het financieringsstelsel voor monumentenzorg. Het komend jaar worden verdere gesprekken gevoerd met eigenaren, marktpartijen, provincies, gemeenten en vrijwilligers. In 2024 wordt bekend welke andere stappen er volgen.