Bert Groenewoudt bijzonder hoogleraar Ecologische Landschapsgeschiedenis

Per 1 mei 2023 wordt Bert Groenewoudt benoemd tot bijzonder hoogleraar Ecologische landschapsgeschiedenis aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen.

De leerstoel is ingesteld in samen­werking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE).

De RCE wil als kennis­instituut de relaties met de academische wereld verder uitbouwen, onder meer op de domeinen natuur- en land­schaps­geschiedenis. Tegelijker­tijd wordt het master-onderwijs- en onderzoeks­programma bij de RUG-leerstoelgroep Landschapsgeschiedenis (Kenniscentrum Landschap) versterkt. Bovendien zal worden bijgedragen aan een nauwere inter­facultaire samenwerking op het terrein van duurzaamheids­vraagstukken die betrekking hebben op het Landschap.

Bert Groenewoudt

Portret van Bert Groenewoudt
Beeld: ©RCE

Groenewoudt:

Een eervolle taak! In de leerstoelopdracht staat de groene dimensie van het landschap centraal. Landschappen zijn dynamisch want ze staan onder invloed van de voortdurend veranderende wissel­werking tussen mens en natuur. En vorm volgt functie, ook in het landschap. Sterk beeldbepalend, en maatschappelijk hoog gewaardeerd, is het ‘groen’ dat deel uitmaakt van landschappen. Kennis­ontwikkeling op dit terrein is niet alleen van belang voor de verdieping van inter­disciplinaire dwarsverbanden tussen landschaps­geschiedenis, aard­wetenschappen en ecologie, maar vormt ook een belangrijke pijler voor de toepassing van deze integrale kennis in actuele maatschappelijke vraagstukken op het terrein van klimaat­adaptatie, vergroening van de landbouw, de uitbreiding van het bos­reaal (Bossenstrategie 2030) en energietransitie.

Groene inspiratie

De bijzondere leerstoel Ecologische Landschaps­geschiedenis richt zich op lange-termijn landschaps­processen en historisch-ecologische samen­hangen op verschillende schaal­niveaus. De dynamiek en diversiteit van het historische groen, als onderdeel van het landschap als geheel, zullen centraal staan. Aspecten daarvan zijn de historische realiteit, verklarings­modellen, drivers achter verandering en mogelijkheden tot onderzoek. Interessant is niet alleen de aanwezigheid van bos en man-made groene structuren in historische landschappen, maar ook de aard, effecten en maatschappelijke betekenis van het gebruik daarvan door de mens. In het verlengde daarvan zullen mogelijkheden worden verkend om groene historische kennis op diverse schaalniveaus in te zetten bij hedendaagse landschappelijke transities.

Impuls onderwijs en onderzoek

Onderzoek en onderwijs op het gebied van onze leefomgeving op verschillende schaal­niveaus zal door het instellen van deze leerstoel een impuls krijgen door middel van colleges, excursies, stageprojecten, scriptie- en promotiebegeleiding, congrespapers en -sessies.

Hoogleraar landschapsgeschiedenis van de RUG, prof. dr. ir. Theo Spek:

Vrijwel alle actuele duurzaamheidsvraagstukken vragen om een sterk inter­disciplinaire wetenschaps­benadering die vaak op regionaal niveau (landschaps­niveau) dient te worden toegepast. Om die reden wil de RUG samen met belangrijke maatschappelijke spelers werken aan actuele duurzaamheidsopgaven. Daarom zijn we blij met de nieuwe leerstoel. De RCE is een belangrijke speler als het gaat om praktisch toepasbare kennis op het gebied van landschap en leefomgeving.

Over Bert Groenewoudt

Bert Groenewoudt studeerde Culturele prehistorie aan de Universiteit van Amsterdam en promoveerde op een onderzoek naar het opsporen en waarderen van archeologische vindplaatsen (bekroond met de W.A. van Es-prijs). Hij is als senior onderzoeker Landschap verbonden aan de RCE, en is lid van de advisory board van de International Association of Landscape Archaeologists (IALA) en van de adviesraad Natuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Tevens maakt hij deel uit van de editorial board van het tijdschrift Frontiers in Environmental Archaeology