Nederlandse scheepswrakken in Zuid-Afrika: vindplaatsen, verhalen en archieven
De South African Heritage Resources Agency (SAHRA) heeft samen met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) de publicatie "Dutch Shipwrecks in South Africa: Sites, Stories, and Archives" uitgebracht.
De publicatie is beschikbaar op de website van SAHRA: Publication on Dutch shipwrecks in South Africa: sites, stories, and archives.
Vastleggen van mondelinge verslagen van bergingsoperaties
Het boek is het eindresultaat van een gezamenlijk project, gericht op het vastleggen van mondelinge verslagen over de berging van Nederlandse historische scheepswrakken in Zuid-Afrika in de 20e eeuw. In de tweede helft van die eeuw vonden er talloze bergingsoperaties plaats waarbij waardevolle artefacten uit Nederlandse wrakken werden geborgen en vervolgens verkocht. Door het gebrek aan integraal toezicht in die tijd, bleef veel van deze activiteit ongeregistreerd, waardoor belangrijke historische kennis verloren ging of verspreid raakte. Het doel van dit project was dan ook om deze informatie – die voor een groot deel alleen bestond in de herinneringen van duikers, in hun persoonlijke aantekeningen, schetsen en foto's – te verzamelen en te bewaren voordat het voorgoed verloren zou gaan.
Samenwerking tussen SAHRA en RCE
Nederlandse wrakken in Zuid-Afrika, met name die van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), West-Indische Compagnie (WIC), de Nederlandse Admiraliteit en de Koninklijke Marine, worden beschouwd als waardevol cultureel erfgoed in Nederland. Het project werd daarom volledig gefinancierd door de RCE om SAHRA te ondersteunen in het beheer van dit gedeelde maritieme culturele erfgoed. De publicatie is samengesteld door de verhalen te verzamelen van bergers en erfgoedbeheerders, waarmee de impact van bergingsoperaties op de historische scheepswraklocaties in beeld werd gebracht. Daarnaast droegen studenten van de Universiteit Leiden bij door papers te schrijven over de biografieën van enkele van de schepen en hun schipbreukgeschiedenis. Informatie en fragmenten uit deze papers zijn opgenomen in het boek.
Publicatie over Nederlandse scheepswrakken
De publicatie “Dutch Shipwrecks in South Africa: Sites, Stories, and Archives“ is beschikbaar in een beperkte oplage van gedrukte exemplaren en als e-book. Deze publicatie is een van de resultaten van het project, samen met de uitbreiding van de SAHRA-scheepswrakkendatabase en het Geografisch Informatiesysteem (GIS). De verzamelde gegevens zijn ook gebruikt om nieuwe records aan te maken in de openbare database Maritime Stepping Stones (MaSS) van de RCE, die toegankelijk is via MaSS - stapstenen van maritieme geschiedenis . De informatie zal dienen als waardevolle basis voor toekomstig sitebeheer.
SAHRA en de RCE bedanken iedereen die heeft bijgedragen aan het project. We hopen dat lezers evenveel plezier zullen beleven aan het ontdekken van de fascinerende wereld van scheepswrakken als wij zelf hadden bij het ontrafelen van hun verhalen!
Neem voor meer informatie over het boek contact met ons op.
