24 juni Historische ecologie van de Nederlandse landschappen - Beekdalen

Let op: deze activiteit heeft al plaatsgevonden

Activiteitendata

  • Datum
  • Tijd -
  • Locatie Online

Vijfde in een reeks lezingen die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) organiseren. Tijdens negen middagen met steeds drie presentaties maken we voor tal van Nederlandse landschapstypen en ecosystemen de balans op van de stand van het historisch-landschapsecologisch onderzoek. Ook bekijken we welke mogelijkheden deze aanpak biedt voor beleid, inrichting en beheer.

Het webinar is online terug te kijken.

Aanleiding

Beekdalen zijn al vele duizenden jaren lang de levensaders van onze zandlandschappen. Bijna onbegroeide smeltwatergeulen uit de ijstijden veranderden in de loop van het Holoceen in weelderig begroeide beekdalen. Veel van deze beken of beektrajecten kenden meanderende beken, andere hadden meer het karakter van een doorstroommoeras zonder duidelijke beekloop. Waar lagen welke soorten beekdalen en welke factoren hebben dit hydrologische karakter eigenlijk bepaald? Welke vegetaties kwamen in verschillende perioden van de geschiedenis voor in de diverse zandstreken van ons land. Is meandering een puur natuurlijk proces of is het juist de mens die meandering heeft gestimuleerd. Welke beektrajecten zijn natuurlijk en welke door de mens gegraven? En hoe zie je dat precies? Allemaal vragen die opkomen wanneer we nadenken over de paleoecologie van beekdalen.

Ook in cultuurhistorisch opzicht zijn beekdalen van groot belang geweest, omdat ze drinkwater, vaarwater, jacht- en visterreinen, hooi, weidevegetaties, slibrijk overstromingswater en geriefhout opleverden voor tientallen generaties mensen. Veel archeologische vindplaatsen zijn in sterke mate op beekdalen geörienteerd en hetzelfde geldt voor historische nederzettingen. Hoe waren deze correlaties precies? Hoe hebben mensen de waterhuishouding naar hun hand weten te zetten? Welke infrastructuur, zoals bruggen, voorden en verhoogde dijken kwamen in beekdalen voor? En hoe hebben boeren de verschillende vegetaties van de beekdalen in hun dorpsgebied beïnvloed.
 

Aanmelden

De bijeenkomst vindt online plaats, maar aanmelden is wel noodzakelijk. Aanmelden kan via de knop hieronder.

Via de e-mail bevestiging ontvangt u een link naar de online bijeenkomst.

Programma

Tijd Onderwerp
13.00 Digital inloop
13.30 Welkom door de moderator Theo Spek
13.35 Ab Grootjans, Rijksuniversiteit Groningen
Beekdalherstel is nog steeds een uitdaging
14.15 Nico Willemse, Adviesbureau RAAP
Beken in Oost-Nederland: land naar mensenhand 
14.45 Pauze
15.05 Rik Vaessen, Adviesbureau RAAP
(Pre)historische beekdallandschappen in Zuid-Nederland

Organisatie

De lezingenreeks wordt georganiseerd door Otto Brinkkemper (RCE) en Theo Spek (RUG-KCL). Elke vierde donderdag van de maand is er tussen 13.30 en 16.00 een bijeenkomst waarin drie sprekers uit verschillende delen van Nederland en soms ook uit België of Duitsland vertellen over hun onderzoek. De lezingen duren ca 25 minuten, gevolgd door 15 minuten vragen en discussie o.l.v. de organisatoren. Alle lezingen worden opgenomen en via de website van de RCE beschikbaar gesteld, waardoor geïnteresseerden desgewenst ook op een later tijdstip de bijeenkomst kunnen volgen.

Data en sprekers van de volgende bijeenkomsten (onder voorbehoud)

Elke bijeenkomst is van 13.30-16.00 uur

6. Historische akkers, 23 september
7. Duinen, 28 oktober
8. Waddengebied, 25 november
9. Zuid-Limburgse heuvelland, 27 januari 2022