Schilderwerk en schilderingen onderhouden

Om de rijkdom van kleuren en schilderingen op en in monumenten te behouden, is het betrekken van de juiste mensen, expertises en kennis van belang. Er gelden daarnaast enkele richtlijnen en voorwaarden waar een eigenaar of schilder rekening mee moet houden.

Richtlijnen: do's en don'ts

Voor historische kleur en schilderingen gelden er voor professionals en eigenaren enkele richtlijnen. Hierin staan aanbevelingen voor het waarderen en een bewuste instandhouding van historische kleur en schilderingen. De richtlijnen zijn opgesteld door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het bedrijfsleven.

De richtlijnen zijn hier te vinden:

Vergunning voor schilderwerk?

Een eigenaar kan contact opnemen met zijn of haar gemeente om na te gaan of voor het geplande schilderwerk een omgevingsvergunning nodig is. Houd er rekening mee dat bij rijksmonumenten ook vaak het binnenschilderwerk is beschermd.

Voor regulier onderhoud - waarbij materiaal, kleur, vormgeving, detaillering en profilering niet wijzigen - is meestal geen vergunning nodig. Gaat het om afbranden, afkrabben, oude verflagen volledig verwijderen of het aanbrengen van een nieuwe kleur of verfsoort dan is wel een vergunning nodig.

Dat geldt ook voor het reinigen en restaureren van beschilderde oppervlakken, zoals een muurschildering. De reden hiervoor is dat reinigen en restaureren de ‘huid’ van een gebouw kan beschadigen, met aantasting van de cultuurhistorische waarde als gevolg.

Onderzoek naar de historie van kleur

Voor het goed onderhouden van schilderwerk is materiaalkennis nodig en vaak ook technisch onderzoek om vragen te beantwoorden zoals: welke verfsoort is gebruikt, met welke techniek is deze aangebracht en wat is de kleursamenstelling?

De eigenaar van een monument kan hiervoor kleurhistorisch onderzoek laten uitvoeren.