White paper over wederzijdse impact van klimaatverandering en cultureel erfgoed
Welke invloed heeft klimaatverandering op cultureel erfgoed, en wat kan cultureel erfgoed betekenen bij het zoeken naar oplossingen? De internationale Joint Programming Initiatives (JPI) Climate en Cultural Heritage hebben dit vraagstuk samen opgepakt, wat resulteerde in het white paper 'Cultural Heritage and Climate Change: New Challenges and Perspectives for Research’. Dit document is op 15 maart 2022 tijdens een erfgoedsymposium in Parijs gepresenteerd.
Het white paper vormt een mijlpaal: het is voor het eerst dat deze twee JPI’s met elkaar samenwerken om vanuit meerdere perspectieven naar klimaatverandering en cultureel erfgoed te kijken. Door het samenbrengen van wetenschappers en doelgroepen vanuit deze twee thema’s is het mogelijk om tot nieuwe en bredere inzichten te komen. Het opgestelde onderzoekskader beschrijft de kennisleemtes en onderzoeksmogelijkheden op het snijvlak van klimaat en erfgoed. Het JPI Cultural Heritage en JPI Climate werken nu toe naar een gezamenlijke call over dit onderwerp in 2023.
Het onderzoekskader is gericht op vier hoofdthema's:
- het verkrijgen van commitment in de erfgoedsector voor de problemen van klimaatverandering;
- de impact van klimaatverandering op en voor erfgoed;
- adaptatiestrategieën voor klimaatverandering in erfgoed;
- erfgoed als bron van kennis en methode voor adaptatiestrategieën en draagvlak of als (deel)oplossing voor klimaatproblemen.
Vanuit de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) zijn klimaatverandering en de gevolgen daarvan voor erfgoed een belangrijk onderwerp. Onze specialisten delen hun kennis over ruimtelijke opgaven waarbij historische kennis van watersystemen in het heden veel nut kan hebben en over de omgang met bouwwerken van cultuurhistorische waarde bij wateroverlast, droogte en andere klimaatproblemen.
Joint Programming Initiatives (JPI)
Met de Joint Programming Initiatives richten landen uit Europa zich, vaak ook samen met de Europese Commissie, op de financiering van wetenschappelijk onderzoek naar grote, maatschappelijke uitdagingen. Deze uitdagingen zijn vaak niet op nationaal niveau op te lossen. Het doel is nationale en Europese onderzoeksprogramma's beter op elkaar af te stemmen. Dit leidt tot meer internationaal gebundelde onderzoeksresultaten en een betere inzet van budgetten.
Voor het Koninkrijk der Nederlanden nemen de RCE, namens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, en NWO aan het JPI Cultural Heritage deel. Gezamenlijk dragen RCE en NWO bij aan de organisatie, strategie en werkwijze van het JPI Cultural Heritage. Zij laten zich daarbij adviseren door de Nationale Onderzoeksraad Erfgoed.
Dit white paper en de uitkomsten van de workshop zijn na te lezen en te downloaden op de website Heritage Research Hub