In de jaren 1933-1945 heeft het nazi-regime in vele landen, waaronder Nederland, een ongekend aantal cultuurgoederen geroofd en geconfisqueerd. Ook werden objecten, soms onder dwang, afgestaan of verkocht. Veel kunst- en cultuurvoorwerpen kwamen terecht in Duitsland, maar er werden ook objecten verworven door musea in Nederland. Na de oorlog kwamen veel objecten uit Duitsland terug naar Nederland, waar ze werden ondergebracht in de rijkscollectie.
Na de Tweede Wereldoorlog
Tot in de jaren 50 is een deel van de objecten die uit Duitsland terugkwam, teruggegeven aan de rechtmatige eigenaren. Een deel waarvan geen eigenaar kon worden opgespoord, werd geveild. Wat achterbleef kwam in de rijkscollectie en kreeg de titel NK-collectie (Nederlands Kunstbezit-collectie). De NK-collectie bestaat uit schilderijen, werken op papier en toegepaste kunst zoals meubelen en keramiek. Deze werken worden uitgeleend aan musea en een aantal hangt in overheidsgebouwen.
Als het zeker of in hoge mate waarschijnlijk is dat objecten tussen 1933 en 1945 geroofd, geconfisqueerd of onder dwang verkocht zijn, dan kunnen ze onder het huidige restitutiebeleid teruggegeven worden aan de oorspronkelijke eigenaar of diens erfgenamen.
Informatie en advies
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is het eerste aanspreekpunt voor mogelijke rechthebbenden, collectiebeheerders en geïnteresseerden over restitutiebeleid, procedures en herkomstonderzoek. Het indienen van een restitutieverzoek moet hierdoor makkelijker worden. Iedereen die op zoek is naar informatie over de NK-collectie en restitutie kan bij de RCE terecht. Onderzoekers kunnen advies vragen over het doen van herkomstonderzoek en doorverwezen worden naar beschikbare archieven en organisaties die daarbij behulpzaam kunnen zijn.
Naast beantwoording van vragen en advisering geeft de RCE voorlichting en deelt kennis. Door zo veel mogelijk informatie te verzamelen en te verspreiden wil de RCE herkomstonderzoek en het opsporen van mogelijke rechthebbenden zo goed mogelijk ondersteunen.
Voor vragen, informatie of advies kunt u contact opnemen met onze Infodesk.
Actualiteiten

Aanmelden digitale nieuwsbrief
Wilt u op de hoogte blijven van ontwikkelingen over Cultuurgoederen Tweede Wereldoorlog en restitutie? Meld u aan voor de digitale nieuwsbrief. Deze verschijnt een aantal keer per jaar in het Nederlands, Engels en Hebreeuws.
Aanmelden Nieuwsbrief Cultuurgoederen Tweede Wereldoorlog
Nieuwsbrieven Cultuurgoederen Tweede Wereldoorlog
Alle digitale nieuwsbrieven Cultuurgoederen Tweede Wereldoorlog staan online. U kunt ze hier teruglezen.
Lees verder
Blogreeks 'Hulp bij herkomst'
In de maandelijkse blogs Hulp bij herkomst bespreken we een object uit de Nederlands Kunstbezit (NK)-collectie waar uitgebreid herkomstonderzoek naar wordt gedaan. Door een flinke impuls te geven aan het onderzoek hopen we extra herkomstgegevens te vinden.
Blogs Hulp bij herkomst
Nieuws

Bijzonder schilderij Pissarro met tragische oorlogsgeschiedenis
Het Van Gogh Museum heeft de unieke kans om het schilderij Meisje in het gras (1882) van Camille Pissarro tentoon te stellen, een ...
Lees verder
Jesse Breet winnaar Scriptieprijs Cultuurgoederen WOII
Jesse Breet is op 10 april feestelijk benoemd tot winnaar van de eerste Scriptieprijs Cultuurgoederen WOII. De gedeelde tweede ...
Lees verder
Finalisten Scriptieprijs Cultuurgoederen WOII (1933-1945) bekend!
Uit negen inzendingen heeft de jury drie finalisten uitgekozen die kans maken op de Scriptieprijs Cultuurgoederen WOII ...
Lees verder
Overdracht resultaten Museale Verwervingen
Op 15 februari 2023 kwamen Susan Lammers, algemeen directeur van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), en Vera ...
Lees verder
Meer roofkunst terug naar rechthebbenden
De inzet van het kabinet is om zoveel mogelijk roofkunst aan de rechtmatige eigenaren terug te geven. Daartoe is eerder de manier ...
Lees verder
