Registratie blauw-witte schildjes stopgezet

In een brief aan de Tweede Kamer heeft minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap deze maand laten weten dat ze stopt met het actief bijhouden van de registratie van blauw-witte schildjes in het Rijksmonumentenregister.

Foto van de gevel van het voormalig gemeentehuis van Havelte met detail van een deur en het blauw-witte schildje
Het blauw-witte schildje op het voormalig gemeentehuis van Havelte

Het aanbrengen van blauw-witte schildjes op gevels van een selectie van rijks­monumenten, archieven en musea is een analoog systeem dat in Nederland is ingevoerd naar aanleiding van het Haags Verdrag 1954. Doel van dit verdrag is om cultureel erfgoed te beschermen tijdens gewapend conflict tegen beschadiging, plundering en inbeslagname. De blauw-witte schildjes dragen hieraan bij door de beschermde status van een gebouw, cultuurgoed of collectie zichtbaar te maken in het straat­beeld. Vooral in de jaren zestig en zeventig zijn deze schildjes op grote schaal geplaatst op gevels.

Gevolgen besluit

In haar brief aan de Kamer van 13 september 2021 gaf de minister van OCW aan te stoppen met het actief bijhouden van de registratie van blauw-witte schildjes in het Rijksmonumentenregister. Wat betekent dit besluit?

  • De groep rijksmonumenten en collecties die destijds is geselecteerd om een blauw-wit schildje te mogen dragen, wordt niet uitgebreid of geactualiseerd.
  • Er worden geen controles uitgevoerd of schildjes rechtmatig op gevels hangen.
  • Eigenaren van gebouwen met een blauw-wit schildje op de gevel, mogen dit schildje gewoon laten hangen.
  • De status van gebouwen die nog een blauw-wit schildje dragen verandert in wezen niet. De beschermde status van rijkswege blijft gewoon gehandhaafd.
  • Dat betekent ook dat Nederland nog in dezelfde mate voldoet aan de bepalingen van het Haagse Verdrag. Voor meer informatie over de manier waarop Nederland zich inzet voor de bescherming van cultureel erfgoed, kunt u de brief van de minister aan de Tweede Kamer lezen.

Veilig erfgoed

De erfgoedzorg inzake veiligheid is toegesneden op al ons cultureel erfgoed. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) deelt kennis en informatie over risico’s en preventie met beheerders, eigenaren en andere betrokkenen bij het erfgoed. Verder heeft de RCE een incidententeam dat paraat staat om eigenaren van rijksmonumenten en gemeenten bij calamiteiten van advies te voorzien, bijvoorbeeld bij plotselinge schade door brand of overstroming.