Upgraden van naoorlogse woningen
Wederopbouwwijken lijken misschien wat saai en eentonig, maar wie beter kijkt of er meer van weet, ziet een doordacht stedenbouwkundig ontwerp dat vorm geeft aan de wijk. De moderne voorzieningen van toen, zoals een badkamer en centrale verwarming, zijn nu al lang geen luxe meer. Comfort, energieverbruik en uitstraling zijn nu relevant. Onderstaande ingrepen bieden een aantrekkelijk en reëel alternatief voor sloop en nieuwbouw.
Gevelrenovatie
Vernieuwingen komen in verschillende gradaties. Een gevelrenovatie betekent al een verbetering in energieverbruik, geluidsisolatie en brand- en inbraakveiligheid. Het opknappen van portieken en trappenhuizen, balkonhekken, galerijen en gevelpuien betekent bovendien wat 'voor het oog’.
Bestaande bouwvolumes vergroten
Meerlaagse woningen – van welk type dan ook – kunnen vergroot worden door het ‘optoppen’ met penthouses, daktuinen of voorzieningen. In de Amsterdamse Westelijke Tuinsteden bijvoorbeeld zijn de voormalige droogzolders bij de Dudokhaken getransformeerd tot volwaardige woonlagen. Daar zijn bovendien de portieken vervangen door glazen lifthallen. Dit optoppen heeft veel voordelen. Zo hoeft er geen vrije grond te zijn om toch de woningvoorraad te vergroten, het geeft stedenbouwkundige variatie en zorgt voor een nieuwe uitstraling.
Leefruimte vergroten
Onze behoefte – en kapitaalkracht – naar een grotere leefruimte is met de jaren groter geworden. Veel naoorlogse woningen zijn om aan deze woonvraag te voldoen simpelweg te klein. Vergroten is vaak heel goed mogelijk, en makkelijker en goedkoper te realiseren dan sloop. Zo kan de buitenruimte van portiekwoningen vergroot worden door grotere balkons te plaatsen. Ook het samenvoegen van woningen – horizontaal of verticaal – is een optie om de woonruimte te vergroten met behoud van casco. Muren zijn vaak makkelijk te verwijderen en het realiseren van een vide maakt een woning ruimtelijk.
Verkleinen van woonblokken
Sommige woonblokken kunnen door de ontwikkelingen in de tijd een barrière zijn gaan vormen met bijvoorbeeld andere woningen, fietspaden of een winkelcentrum. De buurt of wijk lijkt daardoor ‘volgepropt’. Slopen van woonblokken is niet de enige remedie. Door woonblokken kleiner te maken, passen ze beter in de omgeving. Dat kleiner maken kan door het blok smaller te maken, of door één (of meer) woonlaag te verwijderen. Dit ‘aftoppen’ geeft licht en openheid in de buurt.
Uitplinten
Een andere ingreep is het ‘uitplinten’, waarbij de onderste bouwlaag, eventueel in combinatie met de eerste verdieping, een andere functie krijgt. Denk bijvoorbeeld aan het transformeren van bergingen en garages tot woningen. De grondgebonden woningen die zo worden gerealiseerd, geven de flat een heel ander aangezicht en zorgen voor levendigheid op straatniveau.
Opplussen
Opplussen van een woning houdt in dat die zo wordt aangepast, dat mensen er langer zelfstandig kunnen blijven wonen. Vooral voor ouderen en mensen die bepaalde zorg nodig hebben, is dit interessant. Drempels en niveauverschillen worden weggewerkt, verlichting wordt aangepast op de bewoner en de badkamer wordt veiliger door het plaatsen van een glijstang en een anti-slipvloer. Ook de bereikbaarheid van de woning is op de bewoner afgestemd, bijvoorbeeld door het plaatsen van een lift.