Ruurd Wiersma Hûs, Burdaard
De achteraf gelegen woning van de excentrieke Ruurd Wiersma is een trekpleister voor bewonderaars van naïeve schilderkunst.
Kleurrijk woonhuis van een artistieke melkvaarder
Een smal, beklinkerd steegje in het Friese dorpje Burdaard leidt naar het voormalige huis van de vrijgezelle knecht en melkvaarder. De arbeiderswoning uit 1905 bevindt zich achter een rij woonhuizen aan de straat. De ene helft van de woning bevat het oorspronkelijke woongedeelte, de andere helft verhuurde Wiersma aan derden en is nu ingericht als tentoonstellingsruimte. Het huis is gemakkelijk herkenbaar, want Ruurd heeft het rondom in de nationale kleuren geschilderd: rood-wit-blauw en oranje.
Op de wanden creëert Wiersma in 5 jaar tijd een panorama van de seizoenen
4 jaargetijden
In 1965, Ruurd woont er net een jaar, ontploft de petroleumkachel in de woonkamer. Op advies van de plaatselijke huisschilder beplakt hij de vier beroete zachtboard wanden met wit behangpapier. Daarop creëert de zondagsschilder met hoogglanslak ‘zo uit het blik’ in 5 jaar tijd een panorama van de seizoenen: op elke wand een jaargetijde en op het zachtboard plafond een wolkenlucht met vogels. Door deze kleurrijke kamer geniet Ruurd Wiersma landelijke bekendheid bij liefhebbers van naïeve kunst.
Arabische voorstellingen
Direct achter de voordeur bevindt zich de kleine, wit gesausde keuken. Deze is zelfs voor de jaren 1960 behoorlijk verouderd, met een simpel getimmerd aanrechtblokje en een tweepits gasstel van het merk Pelgrim. Op een plank boven het aanrecht staan voorraadbussen en trommels. De Arabische voorstellingen op de koektrommel lijken het voorbeeld te zijn geweest voor de beschildering van de wand en de deurtjes in de keuken. Moderner zijn de door Ruurd aangeschafte oranje fluitketel, het rode koffiezetapparaat, een oranje plantengieter en de oranje gordijnen. In de vensterbank staat een mok met zijn scheerkwast, veiligheidsscheermes en tandenborstel.
Biezen tegels
De woonkamer is eenvoudig ingericht met een mengeling van ouder meubilair en voorwerpen uit de jaren 1960, gecombineerd met zelfgemaakte en beschilderde objecten, zoals een kolenkit en uurwerkje van luciferdoosjes en figuurzaagwerk. De vloer van de kleine woonkamer is belegd met aaneengeregen biezen vloertegels. In het midden van de kamer staan een uitschuiftafel met een verschoten kleed erop en de armstoel waarin Ruurd zelf zat. Alsof hij visite verwacht staat er een art-deco-dienblaadje klaar met kopjes en theepot.
Radio met pick-up
De schoorsteenmantel en de Pelgrim gashaard zijn er na de ontploffing van de oliekachel gekomen. Op een kastje staat een naoorlogse Philips radio met pick-up onder een klep, waarop Ruurd zijn – nog steeds aanwezige – elpees en singles van Nederlandstalige zangers afspeelde. Achter glazen schuifpaneeltjes staan de lichte pruimtabak, kopjes en glaasjes en een reservetheepot.
Veilingkistje met verfblikken
In de andere hoek van de kamer prijkt een vooroorlogs bergmeubel. Op een rooktafeltje met beschilderd blad staan in een pootgoedkistje van Veiling Veur uit 1960 de verfblikken van onder meer Flexa, Supralux en Histor met kwasten gereed voor gebruik.
Bedsteden
De bedsteden gebruikte Ruurd als opslagruimte voor zijn voltooide schilderwerken op hardboard, flessen en dergelijke. Boven de deuren hangen ingelijste foto’s uit publicaties, als trofeeën van de schilder. In de inbouwkast tussen de bedsteden ligt en hangt nog zijn kleding.
Wiersma’s naïeve schilderwerk en excentrieke smaak vormen een bijzonder contrast met de schrale Wederopbouwperiode
Te gast
Uit dankbaarheid voor de goede verpleging laat Ruurd Wiersma bij zijn overlijden in 1980 zijn bezittingen na aan het Diakonessenziekenhuis in Leeuwarden. Het ziekenhuisbestuur brengt het legaat in 1981 onder in een stichting met een museaal oogmerk.
Vrijwilligers ontvangen de bezoekers nu alsof die bij Ruurd zelf te gast zijn. Zij maken kennis met zijn verloren wereld en met zijn belevenissen in de eeuwige wisseling van de seizoenen. Wiersma’s naïeve schilderwerk en zijn excentrieke smaak van inrichten vormen een bijzonder ensemble tegen de achtergrond van de schrale Wederopbouwperiode.
Meer informatie of het Ruurd Wiersma Hûs bezoeken? Kijk op ruurdwiersma.nl.
Bronnen
- Boyer, M.F. (2016). Frisian Seasons. The World of Interiors november, 102-109
- Dijkstra, L. (2003). Ruurd Wiersma. Leven en werk. Burdaard
Tekst: Dolf van Weezel Errens
Foto's: Wouter van der Sar
Lees ook de verhalen achter andere interieurensembles
