Spelevaren

Weblog

Dit vrolijk gekleurde schilderijtje is gemaakt door Judith Boer, die bekendstond om haar dierentaferelen en portretten in een dromerige, sprookjesachtige stijl. Boer, pseudoniem van Valeska Judith Satsuki, werd in Jakarta geboren, kwam naar Nederland en ging naar de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Eerst werkte ze als beeldhouwer en later als (wand)schilder en illustrator. Samen met haar partner, de dichter-tekenaar Nico Verhoeven, maakte ze zogeheten printoezies: getekende of geschilderde voorstellingen gecombineerd met dichterlijke teksten. 

Zes vrouwen op een boot voorzien van Nederlandse nationale vlag, een vrouw in het water, tegen een achtergrond van een landschap met bomen.
Judith Boer (1935-2013), Het narrenschip, ca. 1974, olieverf op doek, 24 x 30 cm, inv.nr. SZ90372

Het narrenschip is het enige schilderij van Boer in de rijkscollectie, waarvoor het werd verworven via de BKR. Het thema stamt uit de satirische allegorie Das Narrenschiff uit 1494 van de Duitse humanist Sebastian Brant, die weer leentjebuur had gespeeld bij Plato. De Griekse filosoof gaf met zijn ‘schip der dwazen’ in De Ideale Staat een satire op de samenleving en beschreef haar bestuurders als onkundige zeelui die doelloos rondvoeren: ‘Drinkend en feestend varen zij in de richting alwaar je dergelijke mensen verwacht heen te varen...’ 

De vrouwennarren van Boer lijken echter geen ruzie te maken om wie de kapitein moet zijn. Getooid met bloemenkransen en carnavalsmutsen, zwaaiend vanuit hun kajuit, klaar voor een duik in het kabbelende water, maken ze een pleziertochtje op een boot waarin roer noch steven nodig is, alleen goed weer en een vrolijk wapperende driekleur. Ze zijn in tegenstelling tot Plato’s en Brants’ zeelieden een dagje spelevaren!