Arie Berkulin, Leda en de zwaan, 1991-1993
Weblog
Leda en de zwaan is een intrigerend verhaal uit de Griekse mythologie. Over hoe de oppergod Zeus verliefd werd op de echtgenote van de koning van Sparta, die hem afwees, en hoe hij zichzelf toen in een zwaan veranderde om haar eenmaal te kunnen beminnen. Het verhaal gaat verder, maar het moment waarop de zwaan zich aan de begerenswaardige vrouw opdringt, is een geliefd motief in de (beeldende) kunst.
Leda en Zeus
Arie Berkulin sneed dier en vrouw uit repen staal van meer dan twee meter lang. De brede grote zwaan, links, lijkt uit een plas water te komen en heeft zich naar Leda toegewend, die met opgeheven armen staat. Zijn snavel reikt tot haar mond, de enige plaats in het werk waar de twee figuren echt versmelten: hij kust haar. Een van zijn vleugels hangt rechts naast hem. Zijn onderbuik is naar de schoot van Leda gekeerd, die licht naar achteren wijkt. Zij wist immers niet dat de zwaan de vermomde Zeus was, en weerde het dier niet meteen af.
Rijkscollectie
De Rijksdienst heeft 48 werken van Berkulin, beelden, schilderijen, grafiek en tekeningen. Ze zijn deels verworven via de Beeldende Kunstenaarsregeling, deels gekocht en deels gekregen van particulieren. Dit beeld is echter op een heel andere manier in de rijkscollectie terechtgekomen. Dat is ook een intrigerend verhaal. Het ministerie van Algemene Zaken kocht het beeld oorspronkelijk aan voor de afdeling van de Postbus 51-spotjes. Toen het contactcenter werd opgeheven, werd de hele inboedel opgeruimd en naar een verhuisbedrijf gebracht. De Rijksdienst mocht daar de mooie en waardevolle stukken uithalen en zo kwam Berkulins Leda en de zwaan in de rijkscollectie. Het is sinds 2011 uitgeleend aan het gemeentehuis in Bronkhorst, een lieflijk dorpje aan de IJssel in de Achterhoek.